Ο Ιανουάριος μάς αποχαιρετά και οι Αλκυονίδες ακόμη πουθενά. Αντί γι’ αυτές βολευόμαστε με στοχασμούς πάνω στη ματαιότητα των ανθρώπινων. Ταυτόχρονα με την αναγγελία της αποδημίας προσωπικοτήτων από το καλλιτεχνικό στερέωμα ή τον δημοσιογραφικό στίβο, ζούμε το τέλος των μικρών κομμάτων στο ελληνικό κοινοβούλιο. Πρόκειται για πολιτικές ομάδες, που ανέκαθεν εμφάνιζαν σταθερά γνωρίσματα, όλα απότοκα της μικρής πολιτικής τους ισχύος: βραχύ βίο, ασταθείς πολιτικές αρχές, όπως και πολιτικό τυχοδιωκτισμό, που τα εξωθούσε να συμπράττουν με μεγαλύτερες παρατάξεις, καθώς και καιροσκοπισμό πολλών μελών τους. Αυτά επιδίωκαν με πάθος μία κομματική μετεγγραφή, ώστε να εξασφαλίσουν την πολυπόθητη ασφάλεια, γιατί όχι κάποιον υπουργικό θώκο, σταθερή πολιτική εξέλιξη ή τουλάχιστον να κατοχυρώσουν την πολυπόθητη βουλευτική σύνταξη. Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι τέτοιες πολιτικές δυνάμεις δεν έχουν σαφή ιδεολογικό προσανατολισμό, σταθερές προγραμματικές αρχές και πολιτικό πρόγραμμα, το οποίο τηρούν, χωρίς παρεκκλίσεις. Για τον λόγο αυτόν κυρίως διαλύονται γρήγορα και εύκολα, αφού η συμπεριφορά της πλειοψηφίας των μελών τους δεν εμπνέει μακροπρόθεσμα τους ψηφοφόρους.

Δεν είναι λίγες οι φορές μέσα στη Μεταπολίτευση που παρακολουθήσαμε τους πολιτικούς σχηματισμούς ως διάττοντες αστέρες στα έδρανα του κοινοβουλίου να διαγράφουν μία εντυπωσιακή πτωτική τροχιά και να εξαφανίζονται στο άδηλο σύμπαν των πολιτικών εξελίξεων, αμήχανοι να αναστρέψουν το αρνητικό κλίμα που σε βάρος τους καλλιεργήθηκε. Στο βιογραφικό αρκετών πολιτικών προσώπων καταγράφονται μετεγγραφές και κομματικές μετακινήσεις που θα ζήλευαν καταξιωμένοι αθλητές, απροσδόκητες κάποτε και για τον λόγο αυτόν παράλογες, ίσως και επικίνδυνες. Αποκαλυπτικές ειδικά στην τελευταία περίπτωση χαλαρών πολιτικών ηθών και αριβισμού. Κάποιες συνεργασίες, φαινομενικά αταίριαστες και ασυμβίβαστες, νοούνται, για παράδειγμα στο πεδίο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Συνδυασμοί πολυσυλλεκτικοί κομματικά συνήθως επιδιώκονται. Η κομματική πανσπερμία φαντάζει συνταγή εκλογικής επιτυχίας. Είχα πάντα την άποψη ότι ακόμη και τότε είναι δύσκολη η συνεργασία πολιτικών προσώπων με εντελώς διαφορετική αντίληψη για τον δημόσιο βίο. Με την προϋπόθεση ασφαλώς ότι η αντίληψη αυτή συνιστά διακριτικό γνώρισμα του υποψήφιου και όχι αμελητέο άλλοθι για πολιτική σταδιοδρομία. Ούτε στην περίπτωση αυτή πάντως δεν κατάφερα να δικαιολογήσω τις κομματικές μετεγγραφές. Γιατί αποτελούν προφανή απόδειξη προσωπικής φιλοδοξίας. Και καλός πολιτικός είναι αυτός που δείχνει ταπεινός, ανυστερόβουλος και δοτικός, όχι αλαζόνας και συμφεροντολόγος.

Η κατάσταση των μετεγγραφών μεταξύ των πολιτευτών των λεγόμενων μικρών κομμάτων απέκτησε διαστάσεις επιδημίας στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας. Σε βαθμό, ώστε να αρκεί, για να αποδείξει την κρίση που μαστίζει τον πολιτικό μας βίο. Οι τελευταίες κρίσιμες ψηφοφορίες αναδεικνύουν ακόμη περισσότερο το πρόβλημα. Τα φώτα της δημοσιότητας συγκεντρώνουν βουλευτές, άγνωστοι μέχρι χτες στο ευρύ κοινό, οι οποίοι λόγω της βαρύτητας της ψήφου τους, εμπνέουν δημοσιογραφικά αφιερώματα από τα οποία συνάγεται ότι έχουν στο ενεργητικό τους μεταγραφική πορεία που θα ζήλευαν διάσημοι επαγγελματίες από τον χώρο του θεάματος. Αναρωτιέμαι αν οι άνθρωποι αυτοί καταλαβαίνουν ότι μετατρέπουν την πολιτική σε αρένα, σ’ ένα βίαιο, ανούσιο θέαμα, στο πλαίσιο του οποίου εκτυλίσσεται ο προσωπικός αγώνας για επιβίωση και διάκριση όχι αρχών αλλά μονάδων, με άλλοθι τη δημοκρατία, θύμα και τιμητή τον λαό. Και πάνω από όλα το δημόσιο συμφέρον και την εθνική ιστορία.

Το μεγαλύτερο κακό που προκαλούν τέτοια πρόσωπα με την αφερεγγυότητά τους είναι ότι υπονομεύουν μια βασική ιδιότητα της δημοκρατίας: την πολυφωνία. Αίρουν την εμπιστοσύνη του λαού στα μικρά κόμματα και υπηρετούν τον δικομματισμό, με ολέθριες συνέπειες για τον πλουραλισμό του πολιτικού διαλόγου. Αυτός ο πολιτικός μανιχαϊσμός διασπείρει διχόνοιες, πολώνει το πολιτικό κλίμα, εξαχρειώνει τα πολιτικά ήθη, αν φυσικά μπορούν να χαρακτηριστούν «πολιτικά», με άλλα λόγια δημοσίου συμφέροντος πράξεις και επιλογές, αξίες και αρχές, που προσβλέπουν αποκλειστικά στη θεραπεία της πιο αδιαφανούς πτυχής του ιδιωτικού βίου, αντί του δημόσιου συμφέροντος. Οι πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις δείχνουν ότι από την επόμενη ελληνική βουλή τα μικρά κόμματα, αν δεν εκλείψουν, θα συρρικνωθούν σημαντικά. Στο όνομα μιας κάθαρσης, καθόλου δημοκρατικής ωστόσο…