Ενώ έχω γράψει παλιότερα κριτική για το ενδιαφέρον βιβλίο «Φαρενάιτ 451», επανέρχομαι λόγω των γεγονότων:

«Κάποιο βράδυ», γράφει ο Μπράντμπερι, το 1953 (!), «που περπατούσα σε δρόμο του Λος Άντζελες με ένα φίλο, μας σταμάτησε η αστυνομία. Οι αστυνομικοί ήθελαν να μάθουν τι κάναμε, τη στιγμή που εμείς ήμασταν σε βόλτα και κουβεντιάζαμε».

Παρακάτω λέει ότι και οι τέσσερις τοίχοι τού δωματίου όπου ήταν εσώκλειστοι ήταν γιγαντοθόνες τηλεόρασης (!) απ’ όπου μάθαιναν τα νέα, παρακολουθούσαν τις εκνευριστικές διαφημίσεις και έπαιρναν και εντολές σε ημερήσια βάση. Δεν γινόταν πια πόλεμοι (!), και θυμήθηκα τον Ουμπέρτο Έκο που είχε πει ότι «μόνο ηλίθιοι θα ’καναν πια πόλεμο τη στιγμή που υπάρχει η τηλεόραση».

Είναι άραγε τόσο προφητικά κάποια βιβλία ή μήπως αντίδρομα κάποιοι παίρνουν απ’ αυτά ιδέες κι αποφασίζουν να τα σεναριοποιήσουν;

Σκέφτομαι τώρα ότι η τεχνολογία είχε μέχρι τώρα διπλή αποστολή ή καλύτερα διπλή μοίρα: από τη μια έφκιαξε αυτόν τον υβριδικό και αφύσικο κόσμο που ζούμε, και από την άλλη ανέλαβε να υπηρετήσει τις νέες διαμορφωμένες ανάγκες.

Πώς θα μπορούσαμε, αλήθεια, να αντιμετωπίσουμε τέτοιες αρμαγεδωνικές κρίσεις χωρίς άυλο χρήμα, χωρίς τηλοψία και χωρίς τις προηγμένες τεχνολογίες της επικοινωνίας;

Ανεξάρτητα τώρα από το πώς θα αντιμετωπισθεί τελικά (και πότε…) ο θανάσιμος ιός, είναι γεγονός ότι μας έβαλε μπροστά σε σκέψεις και αναστοχασμούς για το πώς έχουμε δομήσει τις διαπροσωπικές μας σχέσεις αλλά και το χώρο της ζωής και της εργασίας μας.

Ήρθε με επιτακτικό τρόπο στο προσκήνιο η ανάγκη της καθημερινής άσκησης που την είχαμε ξεχάσει.

Ήρθε με τραγική διαπίστωση η εικόνα και η ανάγκη μιας άνετης και υγιεινής κατοικίας με όλους τους παρεπόμενους φυσικούς χώρους όπως βεράντες, αυλές, κήπους, δέντρα, κοτέτσι.

Τώρα διαπίστωσε ο άνθρωπος εν μέσω νόσου ότι δεν μπορεί να ζει σαν χάμστερ μετακινούμενος ολημερίς και ολονυκτίς μεταξύ καναπέ και ψυγείου, ιδιαίτερα μάλιστα ένας σύγχρονος αποστεωμένος άνθρωπος που δυσκολεύεται να μοιράζεται πράγματα και ζωή, που απεχθάνεται βιβλία και καλές Τέχνες και που έχει λοβοτομήσει και τη φαντασία του.

Σε επίπεδο πληθυσμού ο κορονοϊός μάς εισάγει σε μια αποκρουστική νέα τάξη πραγμάτων. Η μαζική αστικοποίηση ιδίως των ανεπτυγμένων χωρών είναι απανθρωπία και εξευτελισμός.

Εξελέγχεται πάλι η σχέση μας με τα ζώα και γενικά με τη φύση. Τα ζώα πρέπει να τα αγαπάμε αλλά να τα διαχειριζόμαστε διακριτικά. Να μη ξεχνάμε ότι οι μεγάλοι λοιμοί της ιστορίας ξεκίνησαν και διαδόθηκαν με τα ζώα (κουνούπια, ποντίκια, χοίροι, πουλερικά). Αυτό βέβαια δεν πρέπει να μας αποξενώσει από τον βιολογικό κύκλο. Ακούστηκε ότι οι Σουηδοί ρίχνουν κοπριά στα πάρκα (!) για να αποτρέψουν τις συναθροίσεις. Αυτό σημαίνει ότι αυτοί οι πεπολιτισμένοι ούτε τον βιολογικό κύκλο γνωρίζουν, ούτε βρέθηκαν ποτέ στη γήινη ανάγκη να βάλουν καβαλίνα σε πληγή (!).

Ζούμε πράγματι έναν παγκόσμιο, μεταλλαγμένο και άγνωστο πόλεμο (το άρθρο γράφεται την περίοδο της ανερχομένης καμπύλης του ιού). Καρφωνόμαστε με αγωνία όλη μέρα μπροστά στα Δελτία των Ειδήσεων, όπως κάποτε μπροστά στα ραδιόφωνα των πολεμικών ανακοινωθέντων. Γυναίκες ράβουν αμισθί μάσκες, όπως τότε κάλτσες και φανέλες για τον στρατιώτη της Αλβανίας.

Η διαφορά με το τότε είναι ότι ο εχθρός σήμερα είναι αόρατος, κυνικός, μέχρι στιγμής άτρωτος και προπαντός δεν σε αντιπαραθέτει στο πεδίο της μάχης και ούτε σου επιτρέπει να τον αντιμετωπίσεις με γενναίο φρόνημα.

Επιπλέον δεν καλείσαι σε αυτό τον πόλεμο να υπερασπιστείς καμιά πατρίδα σου, καμιά ιστορία, κανένα δίκιο σου, κανένα ιδεώδες…

Τέτοιους άδικους πολέμους γνώρισε κι άλλες φορές η ανθρωπότητα (τον αφανισμό από κίτρινο πυρετό των Μάγια, το λοιμό των Αχαιών κατά τον Τρωικό πόλεμο, τον τύφο των Αθηναίων στην έναρξη του Πελοποννησιακού Πολέμου, την πανούκλα του Μεσαίωνα που άρχισε το 1348 και δεν ξέρουμε πότε τέλειωσε, την Ισπανική γρίπη του 1918 με 18 εκατομ. θύματα κ.α.) και το οπλοστάσιό της ήταν -όπως και τώρα- πολύ ανεπαρκές για να τις αντιμετωπίσει.

Ο θεός να βάλει το χέρι του!...