«Υπήρξαν στον κόσμο τόσες πανούκλες όσοι και οι πόλεμοι. Και παρόλα αυτά οι πανούκλες και οι πόλεμοι πάντα βρίσκουν τους ανθρώπους το ίδιο απροετοίμαστους».

(Από την «Πανούκλα» του Αλμπέρ Καμύ)

Ένα νέο «Μνημόνιο Σωτηρίας», αυτή τη φορά από την πανδημία του κορονοϊού, βιώνουμε και πάλιν, με μέτρα πολύ πιο επαχθέστερα από αυτά που επιβλήθηκαν με τα Μνημόνια της περιόδου 2010-2019.

Η διαφορά από εκείνα τα Μνημόνια είναι ότι το σημερινό το επιβάλαμε εμείς οι ίδιοι στους εαυτούς μας, χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις και καταναγκασμούς από τις Αγορές και τους εταίρους μας· αναγνωρίσαμε ως κυβέρνηση και λαός την αναγκαιότητά του και συμμορφωνόμαστε με τις οδηγίες των αρμόδιων για την εφαρμογή του, χωρίς ανόητους «ηρωισμούς» - εκτός από κάποιους, ευτυχώς λίγους, εμμονικούς, διαχρονικά, στον παραλογισμό.

Μια άλλη σημαντική διαφορά είναι ότι, αυτή την φορά, δεν είμαστε το «μαύρο πρόβατο» της Ε.Ε.· το σημερινό «Μνημόνιο» είναι κοινό για όλη την Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο, διότι αφορά την σωτηρία, γενικά, των κατοίκων της γης, οι οποίοι πλήττονται από τον κορονοϊό.

«Βρισκόμαστε σε πόλεμο» δηλώνουν οι ηγέτες της γης. Έναν παγκόσμιο πόλεμο με έναν αόρατο εχθρό που διεξάγεται χωρίς πυροβόλα όπλα, στα νοσοκομεία και στα ερευνητικά εργαστήρια, με μόνο όπλο τα μέσα και τις μεθόδους που διαθέτει η ιατρική επιστήμη. Έναν πόλεμο που αφήνει στο πεδίο της μάχης χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες.

Και όπως συμβαίνει πάντοτε στους παγκόσμιους πολέμους, εκτός από τις ανθρώπινες εκατόμβες των θυμάτων και τις τεράστιες υλικές καταστροφές, ο πόλεμος αφήνει πίσω του και κάποια σημαντικά επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας, ως αποτέλεσμα της εντατικής προσπάθειας του ανθρώπου να εφεύρει ισχυρότερα όπλα για την καταπολέμηση του εχθρού. Συμβαίνει, ακόμα, να αφυπνίζει την ηθική συνείδηση των ανθρώπων και να τους ενεργοποιεί για την θεσμοθέτηση μέτρων και την ίδρυση Οργανισμών διεθνούς εμβέλειας και ισχύος για την αποτροπή μελλοντικών πολέμων.

Παρόλο που είναι πολύ νωρίς να προβλέψουμε την «έξοδο» από το «Μνημόνιο-Καραντίνα» και αδύνατο να εκτιμήσουμε, από τώρα, τις απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, καθώς και την οικονομική καταστροφή που θα επιφέρει η πανδημία του κορονοϊού, είναι βέβαιο ότι η «επόμενη μέρα» θα είναι μια άλλη εποχή και ότι θα είμαστε πολύ διαφορετικοί ως άτομα, ως χώρα και παγκόσμια κοινωνία.

Όσον αφορά στην παγκόσμια εικόνα, πιστεύω ότι θα έχει ισχυροποιηθεί η συνείδηση συνευθύνης και η ανάγκη της στενότερης και ουσιαστικότερης συνεργασίας των επιστημονικών και πολιτικών δυνάμεων, σε διεθνές επίπεδο, για την προστασία της υγείας και της ανθρώπινης ζωής, καθώς και για την ανοικοδόμηση των ερειπίων που θα αφήσει, στο πέρασμά του ο κορονοϊός.

Και όσον αφορά στην χώρα μας, ευελπιστώ ότι η «επόμενη μέρα» θα μας βρει με περισσότερη ωριμότητα και υπευθυνότητα και ότι κυβερνώντες, αντιπολιτευόμενοι και πολίτες θα συστρατευτούν και θα συνενώσουν τις δυνάμεις τους, προκειμένου να επουλωθούν οι πληγές και να ανοικοδομηθούν τα ερείπια.

Πάντως, με τα μέχρι τούδε δεδομένα της εξελισσόμενης μάχης κατά του κορονοϊού, μπορούμε να συναγάγουμε σημαντικά συμπεράσματα και να αντλήσουμε χρήσιμα διδάγματα, να αναθεωρήσουμε λανθασμένες απόψεις, να αποβάλουμε ιδεοληψίες, προλήψεις και προκαταλήψεις, να επαναξιολογήσουμε πρόσωπα και λειτουργίες, να αποκαταστήσουμε τον σεβασμό σε αρχές και αξίες, στην λογική και την επιστήμη.

Εάν κρίνουμε την μέχρι τώρα διαχειριστική ικανότητα της κυβέρνησης και του κράτους, την στάση των πολιτικών κομμάτων και την συμπεριφορά των πολιτών, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι στις δύσκολες και κρίσιμες περιστάσεις καταφέραμε να λειτουργήσουμε με υπευθυνότητα, συλλογικά και οργανωμένα, ως Πολιτεία και πολιτική ηγεσία.

Και ως πολίτες -παρά τα πρωτοφανή περιοριστικά μέτρα- αντιδράσαμε υπεύθυνα και πειθαρχημένα, ως σύνολο υπεύθυνων πολιτών και όχι ως μαινόμενος ή πανικόβλητος όχλος (οι εξαιρέσεις δεν αλλοιώνουν την συνολική εικόνα).

Αποδείχτηκε ότι το κράτος, ως έκφραση της θέλησης των πολιτών και ως η οργανωμένη και υπεύθυνη δύναμη, μπορεί να αντιμετωπίσει νικηφόρα τους κινδύνους που απειλούν τους πολίτες, όταν δρα απαλλαγμένο από ιδεολογικές, κομματικές ή θρησκευτικές προλήψεις και προκαταλήψεις και όσον αφορά, ειδικότερα, στους κυβερνώντες το κράτος, αποδείχτηκε ότι μπορούν να είναι αποτελεσματικοί και να επιτυγχάνουν τους στόχους που εξυπηρετούν τις ανάγκες του λαού, όταν είναι απαλλαγμένοι από μικροκομματικούς υπολογισμούς, όταν αδιαφορούν για το πολιτικό κόστος και ενεργούν σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα και τις οδηγίες των ειδικών επιστημόνων.

Επιβεβαιώθηκε, επίσης, πόσο ανασφαλείς και επικίνδυνοι είναι οι «μοναχικοί δρόμοι», πού θα μας είχαν οδηγήσει οι βαρουφάκειες και λαφαζάνειες θεωρίες για «ρήξη με την Ε.Ε.». Ποια θα ήταν η κατάσταση στην χώρα μας, χωρίς την πολιτική και οικονομική στήριξη εκ μέρους της Ε.Ε., όταν θα είχαμε να διεξάγουμε, συγχρόνως, τον «πόλεμο» στα σύνορά μας, για να αποκρούσουμε την «επίθεση» του Ερντογάν, τον «πόλεμο» κατά του κορονοϊού, για να σώσουμε την ζωή των κατοίκων της χώρας μας, και τον «πόλεμο» να κρατήσουμε ζωντανή την οικονομία μας και να εξασφαλίσουμε τις στοιχειώδεις οικονομικές προϋποθέσεις για την επιβίωση του λαού μας!

Και ένα τελευταίο. Ίσως, από αυτόν τον πολυμέτωπο πόλεμο, γεννηθεί ένα νέος διαφωτισμός που θα διαπνέεται από την πίστη στην λογική και την επιστήμη.

Και ίσως η επίγνωση ότι μπορούμε να πολεμάμε ενωμένοι και να νικάμε ενισχύσει την εθνική μας αυτοπεποίθηση και γεννήσει τον νέο πατριωτισμό που θα αποτελέσει την ζωογονητική δύναμη για να «κάνουμε ένα άλμα πιο γρήγορο από την φθορά»!

Προπομποί αυτού του νέου πατριωτισμού οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό, στην καθημερινή μάχη που δίνουν με γενναιότητα και αυτοθυσιαστική διάθεση κατά του κορονοϊού, που επιβεβαιώνει το αρχαίο ελληνικό ιδεώδες «Ως χαρίεν εστ΄ άνθρωπος, όταν άνθρωπος η» (πόσο ωραίο όν είναι ο άνθρωπος, όταν είναι άνθρωπος) (Μένανδρος).