Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ

30/03/2021 - 11:05

Η εβδομάδα που μας πέρασε ήταν πολύ σημαντική για τη χώρα μας. Με μεγάλη  μεγαλοπρέπεια εορτάστηκε η 200η επέτειος από την έναρξη της  Επανάστασης του 1821. Είναι συγκινητικό το γεγονός πως πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο συμμετείχαν με κάποιο τρόπο στο λαμπρό αυτό γεγονός αναγνωρίζοντας πως η εξέγερση αυτή των Ελλήνων, ιδιαίτερα κάτω από τις σημερινές συνθήκες,  αποτελεί ένα σημαντικό ιστορικό γεγονός και διδάσκει αυτό που είπε ο ποιητής Κάλβος, ότι «θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία».

Σημασία, όμως, έχει αν εμείς θα κατανοήσουμε το βαθύτερο νόημα αυτής της γιορτής και θα ωφεληθούμε από την ιστορική μνήμη. Οι αρχαίοι μας πρόγονοι είχαν κατανοήσει τον σημαντικό ρόλο που παίζει η ιστορική γνώση, αλλά και η σωστή διαχείρισή της στη ζωή των ανθρώπων. Ο Ευριπίδης είχε πει πως είναι ευτυχισμένος ο άνθρωπος που γνωρίζει ιστορία (όλβιος όστις της ιστορίας έσχε μάθησιν, είχε πει). Οι Λατίνοι πάλι είχαν ονομάσει την ιστορία «δασκάλα της ζωής» (magistra vitae), ενώ ο μεγάλος μας ιστορικός ο Θουκυδίδης θεώρησε την ιστορία του «παντοτινό απόκτημα» του ανθρώπου (κτήμα ες αεί). Όλοι αυτοί είχαν διαπιστώσει πως υπάρχει μια νομοτελειακή σχέση ανάμεσα στα γεγονότα, όσο κι αν αυτά παρουσιάζονται πολύμορφα, ποικίλα και πολύπλοκα. Ο άνθρωπος που έχει γνώση αυτής της νομοτελειακής σχέσης μπορεί να διακρίνει σε κάθε περίπτωση ορισμένα μόνιμα στοιχεία και έτσι αποκτά την ικανότητα να διερευνά πληρέστερα διάφορες καταστάσεις, να ελέγχει όλους τους παράγοντες που συντέλεσαν στη διαμόρφωσή τους και να προβλέπει την εξέλιξή τους, να λαμβάνει τελικά τις πιο ορθές αποφάσεις.

Οι αρχαίοι μας πρόγονοι ακόμη έλεγαν «παρά των προγεγενημένων μανθάνετε,αύτη γαρ αρίστη διδασκαλία». Είχε δίκιο αυτός που είπε πως «όσοι δεν θυμούνται το παρελθόν είναι υποχρεωμένοι να το ξαναζήσουν». Δυστυχώς, όμως, ισχύει και σήμερα ο πικρός λόγος του Έγελου, ότι «η Ιστορία διδάσκει πως οι λαοί και οι κυβερνώντες ποτέ δεν διδάχτηκαν κάτι από την Ιστορία».  Γιατί οι πρόγονοί μας δεν είναι για να τους θαυμάζουμε απλώς  και να τους τιμούμε πότε πότε, αλλά παράλληλα να προσπαθούμε να τους μιμηθούμε και να φανούμε αντάξιοί  τους και ανώτεροί τους. Και θα μπορούσαμε να φανούμε ανώτεροι από τους προγόνους μας, αν, όπως  είχε πει ο Πλάτων στον Μενέξενό του, «παρασκευασαίμεθα τηι των προγόνων δόξηι μη καταχρησόμενοι μηδ’ αναλώσοντες αυτήν, γνόντες ότι ανδρί οιομένωι τι είναι ουκ έστιν αίσχιον ουδέν ή παρέχειν εαυτόν τιμώμενον μη δι’ εαυτόν αλλά διά δόξαν προγόνων», δηλαδή θα φανούμε  ανώτεροι από τους προγόνους μας «εάν θέσουμε ως σκοπό της ζωής μας να μη καταχραστούμε τη δόξα τους και να μη τη δαπανήσουμε άσκοπα, συνειδητοποιώντας πως για έναν άνθρωπο που τιμά τον εαυτό του δεν υπάρχει αισχρότερο πράγμα από το εμφανίζεται τιμώμενος όχι για τα προσωπικά του έργα αλλά για την προγονική δόξα».

Δυστυχώς, εμείς οι μεταγενέστεροι καταχραστήκαμε τον πολύτιμο θησαυρό που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας, επαναπαυθήκαμε στη δόξα τους και αυτό είναι η βασική αιτία της βαθιάς  οικονομικής, κοινωνικής, πολιτικής και, πάνω από όλα, ηθικής  κρίσης που βιώνει σήμερα η ελληνική κοινωνία και η χώρα μας. Χρειάζεται, λοιπόν, σήμερα παρά ποτέ,  να σκύψουμε και να μελετήσουμε την Ιστορία μας όχι για να την κάνουμε απλό υλικό πανηγυρικών λόγων, αλλά για να την καταστήσουμε σύμβουλο και οδηγό. Κάτω από το σίγουρο φως της θα μπορέσουμε να ανακαλύψουμε και να δούμε την εθνική μας φυσιογνωμία και, αν χρειαστεί, να την αποκαθάρουμε, για να ζήσουμε έντιμα, συνειδητά και υπεύθυνα, να στοχαζόμαστε πάνω στην Ιστορία του  Έθνους μας και να προσπαθούμε να επισημάνουμε το βαθύτερο νόημα των μεγάλων ιστορικών γεγονότων, όπως είναι και αυτό της απελευθέρωσης της χώρας μας από τους Τούρκους.  

Ο  μεγάλος Αθηναίος πολιτικός Περικλής ορίζει με τον καλύτερο τρόπο στον Επιτάφιό του ( Θουκ. ΙΙ 40) τον ήρωα λέγοντας  «Κράτιστοι δ’ αν την ψυχήν δικαίως κριθείεν οι τα τε δεινά και τα ηδέα σαφέστατα γιγνώσκοντες και δια ταύτα μη αποτρεπόμενοι εκ των κινδύνων», που σημαίνει πως  θα μπορούσε σωστά να χαρακτηριστεί πάρα πολύ γενναίος αυτός που γνωρίζει παρά πολύ καλά τα ευχάριστα της ζωής και τα δυσάρεστα του κινδύνου, αλλά δεν τον αποφεύγει. Οι ήρωες του 1821 ενσάρκωσαν με τον καλύτερο τρόπο αυτό τον ορισμό του ήρωα από τον Περικλή.

Ας θυμηθούμε το λεγόμενο «ψήφισμα υποτέλειας» που οι Άγγλοι πίεσαν τους  Έλληνες να υποβάλουν στη διάρκεια  της επανάστασης του 1821,  υποσχόμενοι μάλιστα οικονομική ενίσχυσή τους, και να ζητήσουν την αποκλειστική προστασία τους. Διατυπώθηκαν τότε έντονες επικρίσεις για το «ψήφισμα της υποτέλειας», κυρίως από τον αγνό πατριώτη Δημήτριο Υψηλάντη που διατύπωσε με αποφθεγματικό τρόπο την αντίρρησή του μιλώντας  για ‘εθνικό ξεπούλημα’ και  λέγοντας «Έχομε πάρα πολύ ακριβά αγορασμένην την ελευθερίαν μας, ώστε να την χαρίσωμεν τόσον φθηνά εις τον τυχόντα». Και ο ποιητής Κάλβος έγραψε τότε την Ωδή «Αι Ευχαί» και άφησε να χυθεί ο αγνός πατριωτισμός του. Μίλησε  για «πονηρούς βασιλείς» που επιδιώκουν να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα με τις λύσεις που προτείνουν και σε μια έκρηξη οργής φωνάζει: «Και τώρα εις προστασίαν μας / τα χέρια σας απλώνετε ! / Τραβήξετέ τα οπίσω». Αλήθεια, εμείς τι κάνουμε; Και σήμερα κάποιοι «φίλοι» μας Ευρωπαίοι  εμφανίζονται ως προστάτες μας;  Τι θα κάνουμε;

Ο Νικηφόρος Βρεττάκος στο ποίημά του «Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη», όπου περιγράφει τη μαρτυρική πορεία της Ελλάδας δια μέσου των αιώνων λέει: «Αν χτυπούσεν η σάλπιγγα, σαλευόνταν  η γης και σηκώνονταν όρθιοι , δε θα βρίσκανε τόπο να σταθούνε οι μάρτυρες. Δεν θα φτάναν τα δέντρα σου ν’ ακουμπήσουν τις πλάτες…». Πράγματι οι μάρτυρες και οι ήρωες της περιόδου αυτής είναι αμέτρητοι. Θα έλεγα μόνο, παραλλάσσοντας κάπως τους στίχους του Βρεττάκου, πως οι μάρτυρες και οι ήρωες του 21, αν έρχονταν στη ζωή, θα μας «γύριζαν τις πλάτες», γιατί εμείς δεν αποδειχτήκαμε άξιοι της θυσίας τους. Τους προδώσαμε! Κάποιοι μικρόψυχοι που βγάζουν σπυράκια, όταν ακούνε τις λέξεις «πατρίδα» και «θρησκεία», αξίες για τις οποίες οι ήρωες αυτοί θυσιάστηκαν,  απομάκρυναν τις εικόνες των ηρώων του 1821  από τα σχολεία μας. Έχουμε ελάχιστο χρέος  απέναντί τους να τις επαναφέρουμε εκεί που  αξίζει να βρίσκονται, στα σχολεία μας, για να αποτελούν παράδειγμα για τα παιδιά και να τα εμψυχώνουν στους δύσκολους και ύποπτους καιρούς που ζούμε.

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey