«Eνώ υπήρχαν επαγγέλματα πολύ αποδοτικότερα και δρόμοι που επέτρεπαν να αναδειχτεί κανείς ευκολότερα και ασφαλέστερα, η πολιτική έθελξε τους εκλεκτότερους(;)-το ερωτηματικό από τον αρθρογράφο- Έλληνες πολίτες…». Γεώργιος Ράλλης

Η «πολιτική κληρονομιά» του Παναγή Τσαλδάρη, αρχηγού του Λαϊκού Κόμματος και Πρωθυπουργού την περίοδο 1932 και 1933-35, περιήλθε- λόγω ατεκνίας- στον ανεψιό του Κωνσταντίνο Τσαλδάρη, στην σύζυγό του Λίνα Τσαλδάρη και αργότερα στον έγγονό του Αθανάσιο Τσαλδάρη.

Κωνσταντίνος Τσαλδάρης

Ο Κων. Τσαλδάρης εκλέχτηκε πρώτη φορά, το 1926, βουλευτής Αργολίδας- Κορινθίας με το «Κόμμα Ελευθεροφρόνων» του Ιωάννη Μεταξά. Το 1928 προσχώρησε στο Λαϊκό Κόμμα, όπου αρχηγός ήταν ο θείος του Παναγής Τσαλδάρης και αργότερα, στην κυβέρνηση του θείου του, το 1933-1935, διετέλεσε Υφυπουργός Συγκοινωνιών και στη συνέχεια Υφυπουργός «παρά τω Πρωθυπουργώ». Μετά το θάνατο του Παναγή Τσαλδάρη, το 1936, έγινε μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του Λαϊκού Κόμματος, το οποίο διέκοψε τη λειτουργία του με την επιβολή της Δικτατορίας Μεταξά, την 4^η Αυγούστου του1936.

Μετά την Απελευθέρωση, στις εκλογές της 31^ης Μαρτίου 1946, ανακηρύχθηκε αρχηγός του Λαϊκού Κόμματος και στη συνέχεια, ως νικητής των εκλογών, σχημάτισε την πρώτη, μετά την Απελευθέρωση, κυβέρνηση. Στη συνέχεια, ως αρχηγός του συνασπισμού «Ηνωμένη Παράταξις Εθνικοφρόνων», αναδείχτηκε νικητής στις εκλογές του 1946 και ανέλαβε την πρωθυπουργία της χώρας, από τον Απρίλιο του 1946 έως τον Ιανουάριο του 1947.

Η κυβέρνησή του Κ. Τσαλδάρη ήταν αυτή που διενήργησε και το «μοιραίο» ( για την απροκάλυπτη νοθεία και τις συνέπειές του) Δημοψήφισμα υπέρ της Βασιλευόμενης Δημοκρατίας, την 1η Σεπτεμβρίου 1946.

Στις εκλογές του 1950 το Λαϊκό Κόμμα ήλθε πρώτο, ενώ κατά τις εκλογές του 1951 με την ίδρυση του Ελληνικού Συναγερμού του Αλέξανδρου Παπάγου το Λαϊκό Κόμμα έχασε μεγάλο μέρος της εκλογικής του δύναμης και ο Τσαλδάρης εξελέγη βουλευτής στην ιδιαίτερη εκλογική του περιφέρεια. Στις εκλογές του 1952, που διεξήχθησαν με το πλειοψηφικό σύστημα, δεν εξελέγη, τόσο ο ίδιος όσο και οι υποψήφιοι του κόμματός του. Το 1956 εκλέχτηκε βουλευτής με την Δημοκρατική Ένωση, ενώ στις εκλογές του 1958, ως επικεφαλής της Ενώσεως Λαϊκών Κομμάτων, απέτυχε να εκλεγεί και έκτοτε, αποσύρθηκε από τα δημόσια πράγματα. Για τελευταία φορά επανεμφανίστηκε στα Συμβούλια του Στέμματος την εποχή των «Ιουλιανών», του 1965. Πέθανε στην Αθήνα στις 15 Νοεμβρίου του 1970.

Λίνα Τσαλδάρη

Η Λίνα Τσαλδάρη (1887- 1981 ), ήταν σύζυγος του Παναγή Τσαλδάρη και η πρώτη Ελληνίδα πολιτικός και υπουργός σε ελληνική κυβέρνηση. Μετά τον θάνατο του συζύγου της ανέπτυξε κοινωνική δράση ως πρόεδρος του ΠΙΚΠΑ. Το 1952 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Επιτροπή του ΟΗΕ για την Ισότητα της Γυναίκας,

Το 1956 και το 1958 εκλέχτηκε βουλευτής με το ψηφοδέλτιο της ΕΡΕ. Από τις 29 Φεβρουαρίου του 1956 μέχρι στις 5 Μαρτίου του 1958, διετέλεσε υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας στην κυβέρνηση του Κων. Καραμανλή.

Αθανάσιος Τσαλδάρης (1921-1997).

Ήταν γιος του ανεψιού του Παναγή Τσαλδάρη και πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Τσαλδάρη. Εκλέχθηκε, πρώτη φορά,βουλευτής το 1964 με την ΕΡΕ και από το 1974 εκλεγόταν συνεχώς μέχρι το θάνατό του, το 1997, με το ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας. Στις κυβερνήσεις Κων.Καραμανλή διετέλεσε,το 1974,υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών, υφυπουργός Συγκοινωνιών, το1976 και την περίοδο 1977- 1980, υφυπουργός Προεδρίας . Την περίοδο 1980-1981 διετέλεσε υφυπουργός Προεδρίας στην κυβέρνηση Γεωργίου Ράλλη.

Τον Ιούνιο του 1989 εξελέγη πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων. Επανεξελέγη τον Απρίλιο του 1990 στο προεδρικό αξίωμα μέχρι το 1993.

Τον Μάρτιο του 1995 ήταν υποψήφιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας με πρόταση της ΝΔ, η οποία τον υποστήριξε, ανεπιτυχώς, με τους 109 βουλευτές της και στις τρεις ψηφοφορίες.

Τα νεότερα ΤΖΑΚΙΑ Καραμανλή-Παπανδρέου- Μητσοτάκη

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ως πρωθυπουργός των κυβερνήσεων της ΕΡΕ, την περίοδο 1955- 1963 και της Ν.Δ.την περίοδο 1974-1980, όχι μόνον ευνόησε τους προερχόμενους από τα παλιά «τζάκια» ( Τσαλδάρηδες κ ά), αλλά δημιούργησε- αν και ο ίδιος άτεκνος- το δικό του οικογενειακό αειθαλές δέντρο των πολιτικών επιγόνων του, υπουργών και πρωθυπουργών, πρώτα με τον αδερφό του ( Αχιλλέα Καραμανλή) και, στη συνέχεια, με τρεις ανεψιούς, οι οποίοι αποδείχτηκαν- όπως συμβαίνει, συνήθως, με τους επιγόνους ( Καισαρίωνες) των Μεγάλων της Ιστορίας- επιεικώς, «κατώτεροι των περιστάσεων».

Παράλληλα προς τα Μεγαλοαστικά,«Δεξιά», λεγόμενα «τζάκια», χτίστηκαν -με τον ίδιο ζήλο- για… να μη χαθεί η πολύτιμη πολιτική κληρονομιά -τα Μεσοαστικά, «Κεντροαριστερά» «τζάκια» των Παπανδρέου και τα Μικροαστικά,«νεοφυή» «τζάκια» των αρειμάνιων «πολεμάρχων» του ΠΑΣΟΚ, τα οποία, εσχάτως τείνουν να υπερβούν τα «Δεξιά» και «Κεντροδεξιά» «τζάκια», εάν κρίνουμε, σήμερα, από τον αριθμό των υιών και των θυγατέρων που διαδέχτηκαν στην Βουλή τους «πρωτόκλητους» και «πρωταπόστολους» πατεράδες τους, οι οποίοι ίδρυσαν, στελέχωσαν και ανέδειξαν ως πανελλήνια πολιτική δύναμη το ΠΑΣΟΚ, την περίοδο 1974-1981.( και ας κατέκριναν, κάποτε, την… «επάρατη Δεξιά» για «νεποτισμό» και «οικογενειοκρατία»!)*

*(«Η μερίδα του λέοντος των βουλευτών με οικογενειακή παράδοση προέρχεται από τη ΝΔ, όμως, αναλογικά το ΠΑΣΟΚ δείχνει να ξεπερνά πλέον την πρωτοκαθεδρία της ΝΔ, καθώς το 20% των βουλευτών της «πράσινης» Κοινοβουλευτικής Ομάδας διαθέτει στενή οικογενειακή σχέση με τα κοινοβουλευτικά έδρανα»).

Επίσης, συναγωνιστικά και…«συνεταιρικά» με τους Καραμανλικούς δημιουργήθηκαν και τα πολιτικά «τζάκια» των γόνων και επιγόνων του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, πρώτα της πρωτοθυγατέρας του, του μονάκριβου υιού του και του εκ της θυγατρός έγγονού του. Και έπεται συνέχεια!

Και δειλά, δειλά, «σεμνά και ταπεινά», εμφανίστηκαν και οι- επί αλήστου μνήμης- της «Πρώτη φορά Αριστερής Κυβέρνησης», 2015- 2019, οι οικογενειακές, πολιτικές «Συντροφίες»: κάποια αδέρφια και ξαδέρφια, που υπουργοποιήθηκαν, κάποιοι σύζυγοι και κάποιοι πατεράδες υπουργών που ανέλαβαν την Διοίκηση Δημόσιων Οργανισμών, θυγατέρες «Εαμικών «αγωνιστών» και τέκνα «Λαϊκών Δικαστών» που κατέλαβαν- για πρώτη φορά- δημόσια αξιώματα! Και οι οποίοι- δυστυχώς γι΄ αυτούς και ευτυχώς για την χώρα- δεν πρόλαβαν να απολαύσουν και αυτοί την…θαλπωρή των οικογενειακών «τζακιών»!

Και ναι, υπάρχουν, ευτυχώς, και οι εξαιρέσεις των Πολιτικών που ήλθαν στην Πολιτική, κυβέρνησαν την χώρα, δημιούργησαν πολλά και δίδαξαν πολλούς με το ήθος τους και απήλθαν, χωρίς να κληροδοτήσουν στα παιδιά τους καμιά πολιτική «καρέκλα», παρά μόνον την περηφάνεια και την αξιοπρέπεια του πολιτικού που ήλθε να υπηρετήσει και να προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο: Χαρίλαος Τρικούπης, Γεώργιος Ράλλης, Κώστας Σημίτης!

«Η κατάσταση αυτή της οικογενειοκρατίας ή των πολιτικών «τζακιών», που συναντάται συχνά στην Ελλάδα αναπαράγεται και διαιωνίζεται αυτόματα όταν συνδεθεί με τη δύναμη της οικονομικής ή πολιτικής εξουσίας. Είναι τόσο πολύ καλά αφομοιωμένη στην Ελληνική κοινωνία που δεν προκαλεί έκπληξη ή σοκ η δημόσια εμφάνισή της. Αντίθετα, δεν είναι λίγες οι φορές που θεωρείται αυτονόητη, ως φόρος τιμής ή υποχρέωση στον αποβιώσαντα πρόγονο, η επιλογή του απογόνου του ως το άτομο που θα καλύψει το κενό που προέκυψε».

Το «όνομα» και τα οικογενειακά δίκτυα, οι «κύκλοι» και τα «κυκλώματα», οι πολύχρωμες «Συναγωγές» και οι «Συντροφίες» δύσκολα θα χάσουν την ισχύ τους στο ελληνικό πολιτικό σύστημα. Η οικογενειοκρατία έχει άμεση σχέση με την «κομματοκρατία», την αναξιοκρατία, το πελατειακό σύστημα και την διαφθορά∙ και αυτά θα εξακολουθούν να νοθεύουν και να υποβαθμίζουν τη λειτουργία της Δημοκρατίας μας, ενόσω ο λαός απέχει από την εκλογική διαδικασία ή μετέχει πάσχοντας από την «ονοματολαγνεία», εξαρτημένος και παραπλανημένος από ιδεοληψίες, ως πελάτης, ως λάτρης και φανατικός οπαδός κάποιου κόμματος

Ολοκληρώνοντας την ιστορική αναδρομή στον οικογενειοκεντρικό χαρακτήρα της πολιτικής μας ζωής, από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους μέχρι σήμερα, πρέπει να σημειώσουμε ότι η ύπαρξη των πολιτικών οικογενειών και ο ρόλος που αυτές έπαιξαν από την θέση της Συμπολίτευσης ή της Αντιπολίτευσης, δεν είχε και δεν έχει μόνον αρνητικά αποτελέσματα, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις έχει και κάποια θετικά αποτελέσματα, που συμβάλλουν στην αναβάθμιση της κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας μας, καθόσον και οι γόνοι των ιστορικών οικογενειών, μπορεί να παίρνουν-κατ΄εύνοιαν από το Κόμμα- το χρίσμα του υποψήφιου βουλευτή, αλλά η επιλογή και η νομιμοποίησή τους, τελικά, γίνεται από τον λαό, ο οποίος έχει και την κύρια ευθύνη της αξιολόγησης των υποψήφιων αντιπροσώπων του στο Κοινοβούλιο. Και υπάρχουν περιπτώσεις που τυχαίνει ο γόνος μιας πολιτικής οικογένειας να μην είναι, απλώς, κληρονόμος ενός «ονομαστού» γονέα ή προγόνου, για το σημαντικό, ασήμαντο ή και αρνητικό έργο- κατά την κρίση πολλών- που επιτέλεσε, αλλά ο ίδιος να διαθέτει εξαιρετικά προσόντα, καθώς και την θέληση να συνεχίσει επάξια την παράδοση του «ένδοξου» προγόνου ή να εξαλείψει την άδοξη ή και κακή παράδοση του προγόνου του και, τελικά, να αφήσει πίσω του την ΕΥΦΗΜΗ ΜΝΕΙΑ από την δική του παρουσία στην πολιτική σκηνή και τον ρόλο που ο ίδιος διαδραμάτισε στην πολιτική ζωή της χώρας∙ αυτό ίσχυσε στη περίπτωση του Γεώργιου Ράλλη∙ η Ιστορία θα κρίνει, εάν θα ισχύσει και για τον Κυριάκο Κώστα Μητσοτάκη.