Η νάρκη και ο Επίχαρμος

07/06/2016 - 16:58

Ο Επίχαρμος γεννήθηκε στην Κω και μικρός μετανάστευσε στα Υβλαία Μέγαρα, μια δωρική αποικία στη Σικελία κοντά στις Συρακούσες. Μέγας κωμικός ποιητής, στο μέγεθος του Αριστοφάνη, ίσως και παραπάνω, και ταυτόχρονα σπουδαίος φιλόσοφος.

Ο Επίχαρμος γεννήθηκε στην Κω και μικρός μετανάστευσε στα Υβλαία Μέγαρα, μια δωρική αποικία στη Σικελία κοντά στις Συρακούσες. Μέγας κωμικός ποιητής, στο μέγεθος του Αριστοφάνη, ίσως και παραπάνω, και ταυτόχρονα σπουδαίος φιλόσοφος.

Τι σχέση τώρα μπορεί να έχει ο Επίχαρμος με τη νάρκη θα μας το πουν τα πρόσφατα γεγονότα.
Υπάρχει μια πόλη της Τσεχίας η οποία έχει ειδικευθεί στην παραγωγή συνθετικών ναρκωτικών και προμηθεύει όλη σχεδόν τη βόρεια Ευρώπη. Το απαίσιο σ’ όλη αυτή την ιστορία είναι ότι αυτές οι ουσίες χαρακτηρίζονται από πολλά κράτη «ακίνδυνα ναρκωτικά», με αποτέλεσμα να έχουν οδηγήσει πολλούς αφελείς και απελπισμένους στο θάνατο.

Είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς αν πρόκειται για οικονομική «παγίδα» ή για κλασικό πολιτικό εργαλείο χειραγώγησης. Ίσως είναι και τα δύο.

Το σίγουρο είναι ότι ανέκαθεν η εξουσία έδειχνε μια ύποπτη κυβερνητική ανοχή, παρά τα ελάχιστα των θεσμικών της υποχρεώσεων, στα ναρκωτικά, θεωρώντας τα στο βάθος του μυαλού της πολιτικό όπλο.
Ναρκωτικά, τσιγάρο και υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος συνάδουν και τα τρία με μειωμένη αυτοεκτίμηση του χρήστη, με αυτοκαταστροφικές τάσεις που είναι έμφυτες σε αρκετούς ανθρώπους, αλλά προπαντός με έλλειψη φιλοσοφίας.

Στα σωζόμενα ρητά που παρενέβαλλε ο Επίχαρμος στα θεατρικά του έργα έχουμε και το θαυμάσιο «νάφε και μέμνασ’ απιστείν», που σημαίνει «να είσαι πάντα αυτοκυρίαρχα νηφάλιος και να μην ξεχνάς να αμφιβάλλεις, που σημαίνει να είσαι δύσπιστος απέναντι στον κάθε επιτήδειο και λαοπλάνο που προσπαθεί να σου στερήσει την ελευθερία της σκέψης» (!)

Είναι δυο ιδιότητες που καταξιώνουν τον ενεργό πολίτη και του επιτρέπουν να ασκήσει το ρόλο του και να κατακτήσει την ευτυχία.
Και έτσι πρέπει πράγματι να τον θέλει η εξουσία τον πολίτη: ενεργό, πνευματικά και ψυχικά ήρεμο, δύσπιστο και, ει δυνατόν, θιασώτη της πρακτικής φιλοσοφίας.

Και εδώ γεννάται το μεγάλο ερώτημα: άραγε διδάσκεται η φιλοσοφία ή είναι αυτοδίδακτος καρπός του αγώνα της ζωής και παιδί της ανάγκης;

Ο Μέγας Αλέξανδρος, για να χρησιμοποιήσουμε ένα τρανταχτό παράδειγμα, είχε τη βασιλική τύχη να σπουδάσει εξ απαλών ονύχων στον χαρισματικό θείο του Λεωνίδα, στον Ακαρνάνα γραμματικό Λυσίμαχο και λίγο αργότερα στον μεγαλύτερο φιλόσοφο της εποχής, τον Αριστοτέλη. Πού είναι όμως η φιλοσοφία του;
Θα ενέκρινε ποτέ ο δάσκαλός του -αυτός που πρέσβευε ότι «το μέτρον και η μεσότης είναι αρετή»- να μακελέψει τη μισή υδρόγειο σφαίρα, να μηδίσει λοιδορούμενος (Αιλιανός, Ποικίλη Ιστορία Ζ,8), να φονεύει τους φίλους του που είχαν αντιρρήσεις (Κλείτος, Φιλώτας, Παρμενίων), να αλλάζει σαν τα πουκάμισα όποια όμορφη γυναίκα της Ανατολής του γυάλιζε (Παρύσατις, Στάτειρα, Ρωξάνη, Βαρσίνη) και να πεθάνει πάνω στα πιο καλά του νιάτα από το κρασί και τις ακολασίες; (ποτίστατος πάντων ανθρώπων! γράφει ο Αιλιανός στην Ποικίλη Ιστορία ΙΒ,26 που θα το μεταφράζαμε «μεγάλη μπέκρα»)

Ομολογώ ότι δεν ξέρω τι ιδιότητες πρέπει να έχει ένας άνθρωπος που θέλει να αλλάξει την ιστορία, ξέρω όμως τι πρέπει να κάνει κάποιος για να είναι ευτυχισμένος και χρήσιμος πολίτης.
Και δύο από αυτά βρίσκονται μέσα στη ρήση του Επίχαρμου.

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey