Η Περιβολή, το γυναικείο μοναστήρι που απέχει τρία χιλιόμετρα από την Άντισσα, χαίρει μεγάλης εκτιμήσεως και αγάπης από τους Αντισσαίους, οπωσδήποτε απ’ όλους τους κατοίκους της χερσονήσου του Ορδύμνου αλλά και γενικά απ’ όλους τους Λέσβιους.

Στις θρησκευτικές τους αναγωγές, στις αναζητήσεις πίστεως και ακόμη στις υπερβατικές επικλήσεις τους, οι Αντισσαίοι την Περιβολή την έχουν σε περίοπτη θέση, μπορώ να πω σε πρώτη προτεραιότητα έναντι άλλων ιερών προσκυνημάτων της περιοχής τους και της αποδίδουν τον προσήκοντα σεβασμό.

Ένα και μόνο γεγονός δείχνει χαρακτηριστικά τα πιο πάνω. Οι με το όνομα Παναγιώτης Αντισσαίοι σχεδόν στο σύνολό τους, αντί να γιορτάζουν το Δεκαπενταύγουστο, όπως γίνεται σ’ όλη την Ελλάδα, έχουν ορίσει την ονομαστική τους γιορτή στις 21 Νοεμβρίου, την ημέρα των Εισοδίων της Θεοτόκου, που είναι αφιερωμένη η «Περιβολή». Γιορτάζεται πάντα με ξεχωριστή λαμπρότητα, παλαιότερα δε με πανηγύρια και άλλες εκδηλώσεις.

Η θέση του στην «παραδείσια λαγκαδιά» (κατά το μεγάλο Αντισσαίο πολιτικό Γιάννη Φωτιάδη, που τόσο αγάπησε και υπηρέτησε την «Περιβολή»), δίπλα στην πλατανοσκεπή και δροσερή όχθη του Βούλγαρη ποταμού, η επικρατούσα άκρα ησυχία, η γαλήνια ηρεμία και κατανυκτικότητα του τοπίου προσδίδουν στον επισκέπτη διάθεση αυτοσυγκέντρωσης, αίσθηση καταλλαγής αλλά και ψυχικής ανατάσεως.

Έτσι, είναι χώρος θρησκευτικής λατρείας, τέλεσης μυστηρίων κοινωνικών εκδηλώσεων, εκδρομών και γλεντιού.

Κατά καιρούς με την Περιβολή έχουν ασχοληθεί πολλοί Λέσβιοι και άλλοι, ιστορικοί, αρχιτέκτονες, αγιογράφοι, λογοτέχνες κ.λπ. και έχουν γράψει πλείστα όσα από διάφορες οπτικές γωνίες.
Μεταξύ πολλών και οι Σ. Τάξης, Ι. Μουτζούρης, Π. Φραγκέλλης και Δ. Νικορέντζος.

Η δική μου σημερινή αναφορά στην «Περιβολή», με την οποία βιωματικά συνδέομαι εξ απαλών ονύχων με αμέτρητες παραστάσεις και τόσες πολλές αναμνήσεις, δεν προσθέτει τίποτε το περισσότερο των κατά καιρούς γραφόντων για το μοναστήρι μας ως προαναφέρεται, αλλά μόνο στοχεύει στο να το φέρω στην επικαιρότητα.

Σκοπός είναι, μέσω της φιλόξενης παλλεσβιακής εμβέλειας και όχι μόνο εφημερίδας «ΕΜΠΡΟΣ», να προβάλλω ένα χρονίζον θέμα απόλυτης ανάγκης του μοναστηριού, όπως πιο κάτω αναλύω. Αφορά το θέμα τής επί χρόνια απουσίας ανθρώπου διακονούντος (μοναχής-ων-) τη Μεγαλόχαρη και το εκεί μοναστήρι της.

«Πάντων χρημάτων μέτρον εστί άνθρωπος» έλεγαν οι μεγάλοι προπάτορές μας. Και ατυχώς στην Περιβολή δεν υπάρχει άνθρωπος εδώ και πάρα πολλά χρόνια, γεγονός που την καθιστά «άμετρο χρήμα».

Ιστορικά φαίνεται ότι ο αριθμός των μοναχών του υπήρξε πάντα μικρός, εκτός από το 17ο αιώνα, τότε που είχε βρεθεί στη μεγαλύτερή του ακμή, όταν, κατά το Μητροπολίτη Μηθύμνης Γαβριήλ, είχε 30 μοναχές. Ο Οικονόμος Σ. Τάξης αρχές του 20ού αιώνα γράφει ότι «…(εκεί) μονάζουσι 2-3 καλόγραιαι…».

Τέλος, ο Π. Φραγκέλλης αναφέρει ότι, «σύμφωνα με γραπτές μαρτυρίες, το 1882 εμόναζαν δύο μοναχές, το 1898 τέσσερες, το 1928 πέντε και το 1963 δύο έως τρεις».

Στα δικά μας παιδικά χρόνια, θυμόμαστε να υπάρχουν στην Περιβολή κάποιες μοναχές, οι οποίες -πέραν της κάλυψης των προσωπικών τους θρησκευτικών αναγκών και καθηκόντων- διακονούσαν παράλληλα και το μοναστήρι. Μετά την «εκδημία τους εις Κύριον», ατυχώς νέες μοναχές δεν ήρθαν, δεν αντικαταστάθηκαν οι θανούσες και τελικά το μοναστήρι έμεινε «ορφανό». Αυτή η ορφάνια του κρατά εδώ και 30 περίπου χρόνια.

Ο χρόνος αλλά και η απουσία καθημερινής διακονίας του μοναστηριού από ανθρώπους μόνιμα μένοντες σ’ αυτό άρχισαν να δείχνουν έντονα τα σημάδια της αναπόφευκτης φθοράς και γήρανσής του.
Όπως πάντα, τόσο ατομικά όσο και συλλογικά, προσπάθειες πιστών της περιοχής έδιναν λύσεις εκ των ενόντων κατά περίπτωση.

Προκειμένου όμως να προληφθούν τα χειρότερα και εν τέλει να ανακαινισθεί το μοναστήρι μας, μπροστάρης μπήκε ο Σύλλογος Αντισσαίων της Αθήνας.

Ο Σύλλογός μας, αρωγός πολύτιμος πάντα στα της γενέτειράς μας Άντισσας, προ 5-6 χρόνων επί προεδρίας του φίλου Στ. Σφιχτέλλη (και νυν πρόεδρου) ενεργοποιήθηκε και, ύστερα από μια επιτυχημένη καμπάνια προβολής της όλης προσπάθειας μέσω της «ΗΧΩ» κ.λπ., προς τους ανά την υφήλιο Αντισσαίους κ.ά. (που συνεισέφεραν τον οβολό τους) έκαναν δυνατό να πραγματοποιηθεί η ανακαίνιση του μοναστηριού.

Το σχετικό κόστος έφθασε τις εκατό χιλιάδες ευρώ.
Το επιτελεσθέν έργο είναι αντάξιο του πολύ-αιωνόβιου Εκκλησιαστικού και μεγίστης Θρησκευτικής Κληρονομιάς πατρογονικού μας αυτού Μνημείου. Φυσικά θα ήταν παράλειψη να αγνοηθεί η θετική συμβολή των εκκλησιαστικών αρχών του τόπου (Μητρόπολη Μηθύμνης, εφημέριου Αντίσσης π. Λεωνίδα Μαρίνου), που, δίδοντας τη σχετική άδεια και επιβλέποντας το διοικητικά, συνετέλεσαν κατά πως έπρεπε στην επιτυχία του έργου.

Ο φίλος Γιώργος Σαμαράς, πολιτικός μηχανικός, ο επιβλέψας (κι όχι μόνο) το όλο έργο, έγραφε επ’ αυτού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (facebook) στις 7 Νοεμβρίου 2013.
«Αποπερατώθηκαν οι εργασίες στον ξενώνα της Ι.Μ. Περιβολής.

Οι εργασίες έγιναν με πολύ μεράκι και με υλικά παραδοσιακά που «δένουν» απόλυτα με το φυσικό περιβάλλον. Πέρα από την ανακατασκευή της στέγης ολόκληρου του κτηρίου, ανακαινίστηκαν χώροι για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών - προσκυνητών (αρχονταρίκι, κουζίνα, wc) καθώς και δύο χώροι για την άνετη διαμονή δύο μοναχών (δωμάτιο, κουζίνα, μπάνιο)».

Ξέρω ότι η Μητρόπολή μας, με επικεφαλής το Σεβασμιότατο κ. Χρυσόστομο, έκανε ό,τι έπρεπε ώστε να βρεθούν δύο μοναχές που θα μονάσουν στην Περιβολή. Ατυχώς, παρά την παρέλευση έκτοτε δύο χρόνων, το σχετικό πρόβλημα εξακολουθεί να μην έχει λυθεί.

Το παρόν κείμενο εκεί ακριβώς στοχεύει. Να δώσει στη λεσβιακή κοινωνία τη σχετική πληροφόρηση και να της προκαλέσει την απαιτούμενη ευαισθητοποίηση.

Έτσι λ.χ. τυχόν υπάρχουσες σ’ άλλο (κάπου στην Ελλάδα) μοναστήρι Λέσβιες μοναχές να ενημερωθούν και, εφόσον κι εκείνες το θελήσουν, να έρθουν στην Περιβολή. Ας ελπίσουμε ότι το παρόν βήμα θα γίνει ο κήρυκας που θα συμβάλλει στη σκοπούμενη λύση με την εγκατάσταση δύο μοναχών στην «Περιβολή». Τούτο θα κάνει να παύσει επί τέλους η μακρόχρονη «ορφάνια» του μοναστηριού μας.