Η ιατρική επιστήμη και η Φυσιολογία έχουν αποδείξει την εκπαιδευτική υπεροχή του ήχου (έναντι της εικόνας) στην εγκεφαλική λειτουργία των (ισχυρών) εντυπώσεων.

Υπάρχει πράγματι ένας μαγικός δρόμος διπλής κατεύθυνσης, που εν πολλοίς δεν έχει ακόμα πλήρως εξηγηθεί, ανάμεσα στα αισθητήρια όργανα προς το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου και από εκεί πάλι πίσω στα αισθητήρια και στους μηχανισμούς της ομιλίας.

Όπως η επινόηση της γραφής (κατά τη διήγηση του Πλάτωνα στο «Φαίδρο») υποβάθμισε την εκπαιδευτική λειτουργία της διήγησης και του μύθου, έτσι και η εικόνα δυσχεραίνει πολλές φορές τις διεργασίες της νόησης. Μάλιστα δε η σημερινή εικόνα, η οποία είναι καταιγιστική, απροκάλυπτη και κυρίαρχη.

Ζούμε στην αυτοκρατορία της εικόνας, που την εγκαθίδρυσαν τις τελευταίες δεκαετίες η ιλιγγιώδης ανάπτυξη της τηλεοπτικής τεχνολογίας και η προσαρμογή στα νέα δεδομένα της αδηφαγίας της αγοράς και της θρασύτητας της πολιτικής.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο σύγχρονος άνθρωπος (τουλάχιστον ο σύγχρονος Έλληνας) έχει αντικαταστήσει την πατροπαράδοτη λέξη «εντύπωση» με τη λέξη «αίσθηση» στη συχνά διατυπούμενη φράση «έχω την αίσθηση ότι...». Δεν έχουμε δηλαδή πλέον (και ούτε προσβλέπουμε εις) την ολοκληρωμένη εγκεφαλική λειτουργία της εντύπωσης, αλλά μόνο την επιδερμική και ανεπεξέργαστη αίσθηση της πολύχρωμης και εγωιστικής εικόνας.

Σ’ αυτήν την παγίδα έπεσε και το πρόσφατο ντιμπέιτ των πολιτικών αρχηγών, και κυρίως μέσα από αυτό το πρίσμα θα πρέπει να αναλυθεί.

Η πολιτική ερωτοτροπεί με την εικόνα και το κάνει φανερά όταν δεν έχει να παρουσιάσει πεπραγμένα και επιχειρήματα ή ακόμα χειρότερα όταν θέλει να συσκοτίσει τα νοήματα και να παραπλανήσει.

Είχαμε λοιπόν την «τύχη» να παρακολουθήσουμε για άλλη μια φορά την τηλεοπτική πολιτική λογομαχία σε μια στιγμή που ο λαός περιμένει εναγωνίως χειρουργεία και όχι πασαρέλες.
Τι είδαμε λοιπόν; Μια παρέλαση εικονιστικών εντυπώσεων και ρητορικής έκφρασης, κινήσεων, χειρονομιών και λοιπών επιδείξεων ενδυματολογικού περιεχομένου: ποιος θα πετάξει τη συντηρητικούρα της γραβάτας και θα ξεκουμπώσει σε ένα ελεγχόμενο «λαϊκό» ύψος το πουκάμισο, ποια απόχρωση θα ’χει αυτό το πουκάμισο και άλλα τέτοια σοβαρά και εθνοσωτήρια.

Κι ενώ ξεκίνησε όλη αυτή η φιέστα με τον πολιτικό σαδισμό μιας 17λεπτης (!) καθυστέρησης, μπήκανε κατευθείαν -δίκην ινδικών χοιριδίων- στην κωμωδία μιας άτεγκτης και ανελέητης κλεψύδρας, υπό το κράτος της οποίας κλήθηκαν οι πολιτικοί να περιγράψουν και να αναλύσουν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα τις γκάφες και τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις μιας τετραετίας.

Στο ντιμπέιτ απολαύσαμε συναθροισμένα «υπόλοιπα» ρητόρων, ωστόσο τα ίδια γίνονται κάθε μέρα στην τηλεόραση. Ισόβια πάνελ καθημερινής αδολεσχίας, (δήθεν) πειράγματα και προσχεδιασμένες φιλοφρονήσεις, ακκισμοί και άγονη λογοδιάρροια δεν πρόκειται να λύσουν τα προβλήματα του ελληνικού λαού στον αιώνα τον άπαντα.

Ο λαός αυτός, και ας θεωρηθεί τούτο λογοτεχνική υπερβολή, θα σωθεί μόνο όταν τον κυβερνήσουν… μουγγοί πολιτικοί και ασπρόμαυροι!

Η ρητορεία (γράφε λογοδιάρροια) κατέστρεψε ολόκληρες ηγεμονίες. Η αρχαία Αθήνα πλήρωσε το μεγαλύτερο φόρο αυτής της τιμής των λόγων. Θα το υπενθυμίζει στο διηνεκές ο λόγος του μεγάλου ηθικού φιλοσόφου Πλουτάρχου στους «Παράλληλους βίους»: «Στην Αθήνα μάθαιναν να μιλούν καλά, ενώ στη Σπάρτη να πράττουν σωστά. Στην Αθήνα υπήρχε συνεχής άσκηση της γλώσσας, στη Σπάρτη συνεχής άσκηση της ψυχής».

Και η ιστορία, όπως είναι γνωστό, επαναλαμβάνεται και κάνει και κύκλους, που σημαίνει ότι, αργά ή γρήγορα, θα ξαναχρειαστούμε μια Σπάρτη…