Το από το 1661 αρχαιότερο έγγραφο της Μητροπόλεως Μηθύμνης

01/02/2013 - 21:00

Το 1661, δηλαδή 352 χρόνια πριν από το παρόν, συντάχθηκε το αρχαιότερο διασωζόμενο έγγραφο των αρχείων της Μητροπόλεως Μηθύμνης, το οποίο διέκρινα στις 11-8-2011 στα γραφεία της στην Καλλονή σε ιδιαίτερο φάκελο που περιέχει λυτά έγγραφα του Μανταμάδου.

Λέσβος και Μυτιληναίων Αιγιαλός
Δεκαπενθήμερες επισημάνσεις

Το 1661, δηλαδή 352 χρόνια πριν από το παρόν, συντάχθηκε το αρχαιότερο διασωζόμενο έγγραφο των αρχείων της Μητροπόλεως Μηθύμνης, το οποίο διέκρινα στις 11-8-2011 στα γραφεία της στην Καλλονή σε ιδιαίτερο φάκελο που περιέχει λυτά έγγραφα του Μανταμάδου.

Σύμφωνα με το κείμενο, οι 35 αυτοαποκαλούμενοι «αδελφοί» που το υπογράφουν, μέλη ενός κοσμικού αδελφάτου της Κωνσταντινουπόλεως, καταγόμενοι από την επαρχία Μηθύμνης που είχαν στην κατοχή και διαχείριση το προσκύνημα του Ταξιάρχη Μανταμάδου, στέλνουν από την Κων/πολη την ανανέωση της ομολογίας, ορίζοντας ως επιτρόπους του ναού τον ιεροδιάκονο Βενιαμίν και δύο κατοίκους του Μανταμάδου για να συλλέγουν και να καταγράφουν τα εισοδήματα και τις εισφορές των πιστών, με την εντολή, κατ’ έτος, οι τρεις επίτροποι να πηγαίνουν στο Μόλυβο και να αποδίδουν λογαριασμό στα εκεί ευρισκόμενα μέλη του αδελφάτου.

Παράλληλα ορίζουν ο τότε Μητροπολίτης Μηθύμνης Μακάριος να μην ανακατώνεται με τους λογαριασμούς της εκκλησίας ούτε με τα αφιερώματα των πιστών («έρρμονα»-έρμαια: δώρα και ιερά), παρά μόνο να λαμβάνει το «εμβατίκιον» που είναι υποχρεωμένοι να δίνουν οι διορισμένοι από αυτόν ιερείς, καθώς και το συμφωνημένο ποσό για τις δύο και μόνο λειτουργίες του, κατά τις και τότε δύο εορτές του Ταξιάρχη.

Στη φωτογραφία φαίνεται το κείμενο χωρίς τις υπογραφές το οποίο και αντιγράφω:
***
«† διά της παρούσης μας ομολογίας και απωδίξεως, δυλωπιούμεν ημείς / οι αδελφοί, από μολήβου και κάστρω, ευρησκόμενοι εν τη κωνσταντηνούπολλην / μικροί τε και μεγάλλοι, όπως εκάναμεν τον κυρ διάκον βενηαμήν επήτροπον, / ως και τω πρότερον, κατά τω πρότω επητροπηκών, όπου τω εγχήρησαν οι αδελφοί, / από την πατρίδαν μας, ως αυτό και ημείς τω βαιβαιώνομεν, με τω παρόν, και να είνε / και ο γεωργάκης του παπά και ο δουκάκης του γεώργιου, ομού επήτροποι εις των μέγαν / ταξηάρχι, μανταμάδων, δια να σηνάζον, τα οισωδίματα της εκλησίας, κήνιτα / και ακήνιτα κατά την προέρρεσην των χρηστιανών, οπού φέρουν εις την εκλησίαν / και να έχη εξουσίαν ο κυρ βενηαμήν να τα βαστά τα πάντα με καθαρών κατάστιχον, / να οίνε εγχηρησμένον εις τους άνωθεν επητρόπους και τω οιδιόγραφων του κυρ / βενηαμήν και κατέτος ναρχόντε εις τον μόληβων να δίνουν λογαρηασμόν εις τους / ευρησκομένους αδελφούς, ως και τω πρό(τερον), και ω αρχηερέας μας να μην ανακατώνετε / εις τον λογαρηασμόν της εκλησίας ούτε εις τα έρρμονα της εκλησίας, να μην λαμβάνοι / τήποτα, ει μη τω εμπατίκιόν του και της δίο εορτές να πέρνη κατά τω γράμμα όπου / ενεγχήρησεν εις τον κυρ βενηαμήν, διά τω ασκανδάληστων, και διά των βέβεον και αμετάτρεπτων, εδώθη τω παρόν ομόλογόν μας εις τας χήρρας του κυρ βενηαμήν: 1661, / εν μηνΐ ϊουνΐου ιστ΄ ινδικτιώνος ιδ΄:»
***

Για το παραπάνω πολύτιμο λυτό έγγραφο παραθέτω επτά καταγραφές:

Το 1883, ο Αθανάσιος Παπαδόπουλος - Κεραμεύς το πρόσεξε στο τότε μοναστήρι των Ταξιαρχών Μανταμάδου και το περιέγραψε στη «Μαυρογορδάτειο Βιβλιοθήκη», τ. 1, 1884, σ. 167.

Το 1931, ο Φώτης Δήμου το σχολίασε στην «Ιστορία Τουρκοκρατούμενης Λέσβου», τ. Β΄, σ. 66.

Το 1938, ο Μητροπολίτης Μηθύμνης Διονύσιος το δημοσίευσε με τη σημείωση: «Το έγγραφον τούτο, ευρεθέν εσχάτως, μάς απεστάλη.» («Δελτίον», παράρτημα, σσ. 67 - 68).

Το 1966, ο αρχαιολόγος Στρατής Παρασκευαΐδης το δημοσίευσε στα «Λεσβιακά», σ. 184, με δύο φωτογραφίες όπου φαίνονται το κείμενο και οι 35 υπογραφές, απαντώντας στην παραπάνω σημείωση του Διονυσίου: «Υπήρχε ανέκαθεν στο συνοδικό της εκκλησιάς μαζί με άλλα επίσης έγγραφα και χειρόγραφα εκκλησιαστικά βιβλία, καθώς και ένα αρχαίο ευαγγέλιο σε μεμβράνη (σ.σ. 13ου αιώνος, κατά Κεραμέα), λίγο λειψό στην αρχή, που σήμερα δε σώζονται. Εκτός και αν έχουν μεταφερθεί στην Καλλονή.»

Το 1954 ο Ιωάννης Μουτζούρης το σχολίασε στο «Λεσβιακό Ημερολόγιον» σσ. 128 - 129 και το 1989 το δημοσίευσε στο βιβλίο «Ο μοναχισμός της Λέσβου», σ. 163.

Σήμερα, επιπλέον, μεταγράφω τις υπογραφές των 5 εκ των 35 «αδελφών», οι οποίοι δηλώνουν και την καταγωγή τους: 10ος κοσταντής λιβάνου, 15ος μιχαλάκης του αθανάση τενεδιότης, 20ος δημητράκης του πάνου γράφο και βεβεόνο τα άνοθεν άργινο, 31ος αντονάκης γεωργίου γράφο και βεβεόνο τα άνοθεν γεγραμένα με γνόμην τον αδελφόν πέτρα και 33ος καστροβασίλης του δημητρίου.

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey