Λέσβος και Μυτιληναίων Αιγιαλός

Δεκαπενθήμερες επισημάνσεις

Κυριακή 25 Αυγούστου εφέτος, αναχωρώντας με την Ερατώ από τη Λέσβο και αποχαιρετώντας τον Παναγιώτη Κουκουρουβλή, τον από το Δημοτικό Σχολείο Καλλονής αγαπητό συμμαθητή και ιδιοκτήτη του σύγχρονου, άνετου και κυρίως φιλόξενου ξενοδοχείου «Πέλα» (από το όνομα της αεικίνητης, τρίτης του κόρης Πελαγίας-Παλαιολογίνας), εκατό μέτρα από την αμμουδερή παραλία της Σκάλας, όπου μείναμε τις περισσότερες μέρες των διακοπών, γνωρίσαμε τη Λευκοθέα Καχραμάνη, από το Ρέμα της Βατούσας, κατά την επίσκεψή της στη νύφη-φίλη της, που παντρεύτηκε την προηγούμενη μέρα και έμενε στο ξενοδοχείο το πρώτο βράδυ του γάμου. Με την ωραία Λευκοθέα είχα την εξής κουβέντα:

- Και στα δικά σου! Αλλά από πού πήρες το όνομα Λευκοθέα και τι σημαίνει;

- Από τη γιαγιά μου, με το ίδιο ονοματεπώνυμο! Κατά τη μυθολογία η Ινώ, επειδή ανέθρεψε τον Διόνυσο, εξώγαμο γιο του Δία και της αδελφής της Σεμέλης, τιμωρήθηκε από την Ήρα που της πήρε τα λογικά. Χτυπημένη από τη θεϊκή μανία, σκότωσε η δύστυχη τον γιο της Μελικέρτη και ρίχτηκε στη θάλασσα μαζί του, όπου όμως ευτύχησε να μεταμορφωθεί σε θεά Νηρηίδα και ονομάστηκε Λευκοθέα ή Λευκή θεά του αφρού τον κυμάτων. Ο Μελικέρτης μεταμορφώθηκε στον μικρό θεό Παλαίμονα και μαζί με τη Λευκοθέα βοηθούσαν τους ναυτικούς στις θύελλες.

- Αν πας στο Παρίσι και επισκεφθείς το Λούβρο θα θαυμάσεις ένα υπέροχο άγαλμα, της Λευκοθέας του Γάλλου γλύπτη Jean - Jules Allasseur, από το 1862 (που φαίνεται στην εικόνα). Όμως για τις Λευκοθέες της Λέσβου υπάρχει μια καταγραφή στο «Μεγάλο Ετυμολογικό Λεξικό» σύμφωνα με την οποία ο Μυρσίλος ο Μηθυμναίος τον 3ο π.Χ. αιώνα: «Ου μόνον την Ινώ Λευκοθέα φησίν, αλλά και τας Νηρηίδας Λευκοθέας ονομάζει».

- Βρήκατε άλλες Λευκοθέες;

- Ο ποιητής Ευφορίων τον 3ο π.Χ. αιώνα ιστορεί για την όμορφη παιδίσκη Απριάτη, που το 1194 π.Χ., έπεσε στα βαθιά της Νυφίδας του Πολιχνίτου, κυνηγημένη από τον ερωτοχτυπημένο γι’ αυτήν ήρωα της Λέσβου Τράμβηλο, που τον σκότωσε κατά τον Τρωικό Πόλεμο ο πρωτεξάδελφός του, ο Αχιλλέας. Ο Πλούταρχος τον 1ο μ.Χ. αιώνα γράφει για την όμορφη παρθένο καλλονή, την κόρη του Σμινθέα που έριξαν το 1100 π.Χ. οι Πενθιλίδες στον Κόλπο Καλλονής, ως θυσία στην Αμφιτρίτη τη γυναίκα του Ποσειδώνα, και παρ’ όλο που έπεσε ο αγαπημένος της, ο Έναλος, για να τη σώσει αυτή μεταμορφώθηκε σε Λευκοθέα Καλλονή! Ξέρουμε ακόμα ότι διαγωνίζονταν στον Ναό των Μέσσων του Λεκανοπεδίου Καλλονής οι καλλονές στα Καλλιστεία για το κάλλος! Την πρώτη καλλονή πρέπει να την έριχναν στον Κόλπο της Καλλονής για να πέσουν οι νέοι που την ποθούσαν και ο πιο ικανός να την πάρει σε άλλους τόπους.

- Εννοούσα αν βρήκατε σημερινές Λευκοθέες, που δεν τις έριξαν ακόμα στον Κόλπο!

- Ρωτώντας αυτές τις μέρες, έτσι στα πρόχειρα, κατέγραψα 26 Λευκοθέες. Τέσσερις στην Ερεσό, δύο στο Μεσότοπο, επτά στα χωριά του Λεπέτυμνου και δεκατρείς στην υπόλοιπη Λέσβο. Εκτός από σένα και την γιαγιά σου, αναφέρω τη Λευκοθέα Παναγιώτου του Περικλέους και της Χαρίκλειας που γεννήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 1881 και βαπτίστηκε στις 6 Ιανουαρίου 1882 στην εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής Καλλονής από τον παπα-Αντώνιο με νονό τον Λεωνίδα Βέρρο, ο οποίος μάλιστα προσέφερε για το Μυστήριο της Βαπτίσεως Μετζίτια Αργυρά δύο, όπως καταγράφεται στο Βιβλίο Βαπτίσεων της «Ιεράς Μητροπόλεως της Θεοσώστου Επαρχίας Μηθύμνης» στην με αριθμό 77 σελίδα. Επίσης αναφέρω και την εν ζωή Καλλονιάτισσα Λευκοθέα Βομβέλλη, που κατάγεται από τη Στύψη. Επιπλέον τις: Λευκοθέα Λασκαρίδου στην Ανεμώτια, Λευκοθέα Χιλλέλη από την Φτερούντα, Λευκή Ιακώβου Μανούκα και Λευκή Γρηγορίου Κατσαμπή από τη Βατούσα, Λευκή Αθανασέλλου - Ψυρούκη, Λευκοθέα Αμπατζή και Λευκοθέα Παπαμιχαλάκη από την Άντισσα, Λευκοθέα Αποστόλου Γιαννακού στην Μυτιλήνη και τις Λευκοθέα Δημητρίου Τσουκαρέλλη με την εγγονή της Λευκοθέα Τσουκαρέλλη του Παναγιώτη και της Δέσποινας, από την Αγιάσο. Η τελευταία είναι πρωτοετής φοιτήτρια στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο.

- Σωστά ο Μυρσίλος: Όχι μόνο την Ινώ Λευκοθέα λέει, αλλά και τις Νεράιδες Λευκοθέες ονομάζει!

- Αν πέσεις για μπάνιο, σήμερα στον Κόλπο Καλλονής, θυμήσου τις αρχαίες Λευκοθέες Καλλονές και ως Λευκοθέα απομακρύνσου στα βαθιά όταν οι νέοι, για την ομορφιά σου, σε ακολουθήσουν!