Ο σημερινός θίασος

«Άρρωστη βαριά η μνήμη,
βουρκονέρι η πηγή,
πίσω μπρος το καλντερίμι,
μαύρο το αίμα στη πληγή.»
Αλ. Γαλανός

Οι ηθοποιοί δεν έχουν ακόμα ξεντυθεί τους ρόλους τους και βαδίζουν προς τη μακρινή έξοδο. Το περίφημο μοτίβο των «Κόκκινων Φαναριών» γλιστρά στους βρεγμένους δρόμους της σημερινής πραγματικότητας. Ώρα μηδέν και το κοινό βυθίζεται στο συνεχές παραλήρημα του εκφωνητή. Ο αέρας παγωμένος. Οι δρόμοι τεράστιοι καθρέφτες από τη βροχή που λίγο πριν σταμάτησε. Η ανάσα μας κρυσταλλώνει κι αυτή, ψάχνοντας ολόγυρα για μια ηλιαχτίδα αισιοδοξίας.

Στην τέχνη, βλέπετε, ισχύει - καθώς και στην υπόλοιπη κοινωνικοπολιτική ζωή - το παλιό εκείνο ρητό, που λέει ότι «η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται». Από τον - σχεδόν - κανόνα αυτό, δε δείχνει να ξεφεύγει ούτε η παράσταση που τελευταία βλέπουμε με πρωταγωνιστές εκείνους τους λίγους απογόνους, ομώνυμους ή ζηλωτές ισχυρών ανδρών, και θεατές-θύματα εμάς τους πολλούς.

Καθοριστικός παράγοντας της επιτυχίας των μεγάλων ηγετών είναι η γνώση, η ανιδιοτέλεια, η ηθική, η αποφασιστικότητα, το ταλέντο, η διορατικότητα και προπαντός η αγάπη στον τόπο τους/μας.

Η καινούργια φρουρά ή φουρνιά, όμως, στερείται προσόντων ηγετικών κι ηρωισμού για να μπορέσει να δώσει το καίριο λάκτισμα και να φτάσει στη νικητήρια μάχη. Δε θέλει, δεν ξέρει, δεν μπορεί ή και δεν την αφήνουν οι υποβόσκουσες, μα ισχυρές δυνάμεις, να πράξει το δοκούν. Και σύρονται σαν τροβαδούροι «τήδε κακείθε» γιατί δεν έχουν τη δύναμη να σηκώσουν αψηλά τον ιστό με το λάβαρο της ελληνικής υπερηφάνειας.

Κι ο καλοπροαίρετος θεατής εμπρός στους υπερβολικά κραυγαλέους δραματικούς τόνους που κυριαρχούν σε μερικές σκηνές του έργου, τρομάζει, σιωπά, πανικοβάλλεται κι υπομένει αντευχόμενος τα χειρότερα. Γι’ αυτό κι αντέχει ακόμα τα υπογάστρια χτυπήματα και την ταπείνωση.

Κι ο μεγάλος πρωταγωνιστής εξακολουθεί να παραμένει στην αφάνεια... Μια μόνο αραχνιασμένη φωτογραφία του υπάρχει στη φαντασία όλων μας με όλους τους συντελεστές της παράστασης, όπου φαίνεται εξαντλημένος, γερασμένος.

Ήταν τότε που γίνονταν οι ζυμώσεις και βρέθηκε στο επίκεντρο μετά από παγίδευση των συμμάχων, αλλά και για ιατρική παρακολούθηση.

Ανηφόριζε, βλέπεις, ένα καινούργιο «Γολγοθά» στην ταραγμένη του ζωή. Έπρεπε να κάνει μια ακόμη επέμβαση.

Αυτή την περίοδο έτυχε να επικοινωνήσω μαζί του.

«Δεν αγανακτώ. Τα δώρα, βλέπεις, του Θεού δεν είναι πάντα τα ποθούμενα. Είναι όμως πάντα ευπρόσδεκτα.»

Πήρε ανάσα και συνέχισε.

«Θα έρθει όμως η κρίσιμη ώρα που θα αντιδράσουμε σα λαός. Μόλις αφυπνιστούμε, Γεώργιε», μου είπε και σώπασε.

Σκέφτηκε λίγο, κοίταξε προς τις εικόνες που στόλιζαν το γραφείο του, και προσέθεσε.

«Πρέπει να είναι ευλογημένη η παράσταση.»

Κατάλαβα τι εννοούσε, δεν το σχολίασα.

Έμεινα αρκετή ώρα μαζί του, μου είπε για την υπέροχη ζωή του εκεί πάνω, στο Όρος, με το αίσθημα της μοναξιάς να έχει αμβλυνθεί χάρις των «εν Χριστώ αδελφών του» και τον αγώνα του για τη λύτρωση της ψυχής του...

Όταν σηκώθηκα να φύγω, πήρε από το συρτάρι του ένα χάρτινο κουτί και μου το έδωσε.

- Αντί άλλου δώρου, πάρε αυτό και να δεις, θα σε βοηθήσει, αν το μελετήσεις.

Ήταν μια συνοπτική ιστορία του ελληνικού Έθνους. Συχνά τον σκέφτομαι και προσεύχομαι για την ψυχή του.

Έφυγα, κουβαλώντας μια αγκαλιά ζωή απ’ τη ζωή του και μπόρεση απ’ τη δική του καρτερικότητα.

Κι η αισιοδοξία έρχεται στο τέλος του έργου με τον τελευταίο λακωνικό διάλογο γέρου και γριάς όταν ξεκινούσαν μια καινούργια, φτωχική μα τίμια ζωή, με μια βαλίτσα πράγματα όλα κι όλα στο χέρι.

«Ωραία δεν είναι η ζωή, Κατερίνα μου»;»

«Καλή είναι…», απάντησε η γριά και χαμογέλασε καλοκάγαθα.

Πέφτει η αυλαία, και το κοινό ξεσπάει σε χειροκροτήματα.

Ήταν μια ελεύθερη, αλληγορική απόδοση των σημερινών «Κόκκινων Φαναριών» που παίζονται καθημερινά από το γνωστό θίασο διεκδικώντας νικητήριες δάφνες.

Και προσμένουμε στον καινούργιο θίασο ανυπόμονα. Πότε, Θε μου, θα χειροκροτήσουμε έστω και για μια δύσκολη, μα ειλικρινή, τίμια, πρόσωπο με πρόσωπο, και πέρα για πέρα ελεύτερη, χωρίς οπλική ή οικονομική χούντα, αρχή;