Με επιστολή του προς το δήμαρχο Λέσβου και το Δημοτικό Συμβούλιο, ο π. Αθανάσιος Γιουσμάς, εκ μέρους του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και των ενοριτών του, διαμαρτύρεται έντονα, όχι για τις προγραμματισμένες εορταστικές εκδηλώσεις με θέμα: «Ο Άγιος Βαλεντίνος... της Μυτιλήνης 2017», «κι ας διαφωνώ σε πολλά σημεία», όσο για την απεικόνιση του ναού του Αγίου Θεράποντα στο σχετικό διαφημιστικό πρόγραμμα. 

Ο π. Γιουσμάς επισημαίνει: «Ο Ναός μας και ο Άγιος Θεράποντας δεν έχουν καμία σχέση με τις προγραμματισμένες “θρησκευτικές”(;) και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που διοργανώνει ο Δήμος. Στο εξής, παρακαλώ, να μην επαναληφθεί αυτό για να μην αναγκαστούμε να καταφύγουμε σε άλλες έννομες ενέργειες». 

Η παραπάνω επιστολή του π. Θανάση Γιουσμά φαίνεται ότι αιφνιδίασε τους διοργανωτές και έκανε αίσθηση στην κοινή γνώμη για το καταγγελτικό ύφος της, εγείροντας πάλι με αφορμή τις συγκεκριμένες εκδηλώσεις τις ενστάσεις υποτίθεται... του εκκλησιαστικού συμβουλίου του Αγ. Θεράποντα και κατ’ επέκταση μπορεί να ισχυριστεί κανείς και μερικών λειτουργών της ορθόδοξης εκκλησίας μας, που δεν ανέχονται εκδηλώσεις που παραπέμπουν στην καθολική εκκλησία. Περί αυτού πρόκειται, για να μην «κρυβόμαστε» πίσω από αιτιάσεις που και δεν στέκουν και σε τελική ανάλυση βγάζουν ανασφάλεια και μη ανεκτικότητα σε κάτι που δεν είναι υπό τις... ευλογίες των ίδιων.

Πέρυσι, υπήρχαν οι οργισμένες διαμαρτυρίες της Ένωσης Θεολόγων που ξεσήκωσαν θύελλα, φέτος πιο συγκεκαλυμμένα ο π. Γιουσμάς του Αγ. Θεράποντα εκφράζει τη «διαφωνία του σε πολλά σημεία» για τις εκδηλώσεις, αλλά συγχρόνως σπεύδει στην ίδια επιστολή -που στέλνει στο δήμαρχο και κοινοποιεί στο Μητροπολίτη Μυτιλήνης- με «απειλητικό» ύφος να απαγορεύσει την απεικόνιση του ναού του Αγίου Θεράποντα στο έντυπο των εκδηλώσεων, λες και πρόκειται για... βλασφημία! Δεν γνωρίζουμε αν αυτή η παρέμβαση του εφημέριου του Αγ. Θεράποντα έγινε με τη σύμφωνη γνώμη του Μητροπολίτη, αλλά νομίζουμε ότι αυτή η αντίδραση -αλήθεια στο όνομα ποιων- για τις εκδηλώσεις του Αγίου Βαλεντίνου της Μυτιλήνης είναι εκτός τόπου και χρόνου και καλό είναι να σταματήσει εδώ.

ΕΠΩΝΥΜΩΣ

Αλήθεια τώρα, πάτερ. Το filioque; 

Το «θέμα», που δυστυχώς εμφανώς θέλει να «δημιουργήσει» ο π. Αθανάσιος Γιουσμάς με αφορμή την απεικόνιση του τρούλου του Αγ. Θεράποντα στα έντυπα που προβάλλουν τις επικείμενες εορταστικές εκδηλώσεις για τον Άγιο Βαλεντίνο, δεν θα έχρηζε μεγαλύτερης έκτασης, τουλάχιστον από μέρους μας, εάν δεν ακολουθούσε μια νέα επιστολή του εφημέριου του επιβλητικού ναού της Μυτιλήνης προς το «Ε», την οποία δημοσιεύουμε αυτούσια: 

«Διάβασα το σχόλιό σας σχετικά με τη διαμαρτυρία μας, αλλά επειδή στο συγκρότημά σας έχετε γραφίστες κ.λπ. ρωτήστε, η εικόνα παραπέμπει κάπου ναι ή όχι; Και στο πρόγραμμα εσείς είδατε την προκυμαία ή το Ναό του Αγίου Θεράποντα; Ήταν εκδήλωση κάποια γενική και αόριστη σαν κι αυτές που αναφέρετε ή θρησκευτική; Αφού ρωτήστε, και αν οι γραφίστες σας συμφωνήσουν μαζί σας, εγώ θα ζητήσω συγγνώμη. Εσείς τι σχόλια θα γράφατε στην εφημερίδα σας ή πώς θα χαρακτηρίζατε μια εκδήλωση που θα γινόταν στο κάστρο του Μολύβου και θα βλέπατε στην αφίσα το κάστρο... της Μυτιλήνης; Ειλικρινά απαντήστε. Ευχαριστώ. Παπα-Θανάσης».

Έτσι χρήζει τελικά μιας συγκεκριμένης απάντησης, όχι γιατί απαραίτητα μας το… ζητά επιτακτικά ο σεβαστός π. Αθανάσιος Γιουσμάς, αλλά κυρίως γιατί το κάνει με ύφος χιλίων… καρδιναλίων (παρά το ότι καταφανώς τους απεχθάνεται), λες και ο Άγιος Θεράποντας τού ανήκει. Το λοιπόν απαντάμε στο ρητορικό ερώτημα και λέμε ότι μια εκδήλωση στο κάστρο του Μολύβου δεν μπορεί να διαφημιζόταν με απεικόνιση σε αφίσα του κάστρου της Μυτιλήνης για (εντελώς όμως) ευνόητους λόγους. Μια εκδήλωση στη Μυτιλήνη, όμως, προβάλλεται ιδανικά μέσω του Αγίου Θεράποντα (γίνεται κατά κόρον), αφού αποτελεί το σήμα κατατεθέν της πόλης μας και είναι ένα πολιτιστικό μνημείο που ανήκει σε όλους και χαρακτηρίζει και την αισθητική/αρχιτεκτονική της πόλης. 

Το λοιπόν, ο Άγιος Θεράποντας και ο τρούλος του συνειρμικά μπορεί να παραπέμπει στο οτιδήποτε βάζει ο νους του κάθε επισκέπτη. Είναι σίγουρο εξάλλου πως χιλιάδες μουσουλμάνοι πρόσφυγες και μετανάστες που πέρασαν από τη Μυτιλήνη τα τελευταία δύο χρόνια έχουν συνδέσει το ναό με κάτι στην καρδιά τους. Που, στα αλήθεια, λίγη σχέση μπορεί να έχει με τη λειτουργία του και δεν μπορεί να ελέγξει κανείς. Οι εμπνευστές, λοιπόν, της αφίσας εκ των διοργανωτών των εκδηλώσεων δεν έκαναν κάτι που δεν έχει ξαναγίνει προβάλλοντας τη Μυτιλήνη με αφορμή τις εκδηλώσεις για τον Αγ. Βαλεντίνο.

Επειδή όμως ο… καημός του ιερέα του Αγ. Θεράποντα προδίδεται από τα εισαγωγικά του στις «θρησκευτικές» εκδηλώσεις αλλά και από τα εισαγωγικά που βάζει στη (διαδικτυακή) του αντιπρόταση για την αφίσα, να μπουν δηλαδή τα «λείψανα» και ο καθολικός ναός αντί του Αγ. Θεράποντα, στερεί στην πραγματικότητα τον οποιονδήποτε λόγο περαιτέρω συζήτησης ή υγιούς διαφωνίας με εμάς. 

Γιατί εμείς, πατέρα Αθανάσιε, έχει αξία μόνο να πούμε πως η Ορθοδοξία δεν κινδυνεύει ούτε από τον εμπορικό Αγ. Βαλεντίνο, ούτε τον Άη Βασίλη της Κόκα-Κόλα, ούτε τελικά από το filioque. Η Ορθοδοξία και (η κάθε θρησκεία) κινδυνεύει από το φανατισμό και τις τυχόν ακρότητες, που στο όνομα της θρησκείας γίνονται, και από το γεγονός πως πολλοί εκπρόσωποί της έχουν χάσει κάθε επαφή με την εξέλιξη της κοινωνίας μέσα στην οποία (δεν) αλληλεπιδρούν. Ακόμα και αν πιστεύουν ότι, πέφτοντας στον πειρασμό του facebook ή του twitter, πιάνουν τον παλμό της. 

Για να μην ξεφύγουμε όμως -και καταγράφοντας για την ιστορία πως μέλη της Ορθόδοξης εκκλησίας συμμετέχουν έμμεσα στις εκδηλώσεις με αφορμή τον εορτασμό του αγίου των ερωτευμένων- θα καλέσουμε τον π. Αθανάσιο να απευθύνει ειλικρινώς τα ερωτήματά του στο Μητροπολίτη Μυτιλήνης κ.κ. Ιάκωβο, για να μας μεταφερθεί και η γνώμη του. Και για να παραμείνουμε σοβαροί στο κάτω κάτω της (όποιας θέλετε) γραφής και να μη διαολίζουμε και τους Ορθόδοξους πιστούς, τις θέσεις της Εκκλησίας τις εκφράζει φανταζόμαστε επίσημα ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος πέρυσι τέτοιες μέρες περίπου, του Αγίου Βουκόλου στη Σμύρνη, χοροστάτησε συνπροσευχούμενος με τον Αρχιεπίσκοπο των Καθολικών της περιοχής, ενώ πάλι πέρυσι υποδέχτηκε μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο τον Πάπα Φραγκίσκο στη Μυτιλήνη. 

Μαρίνος Ορφανός