Την έναρξη ενός ευρύτατου διαλόγου στο αμέσως επόμενο διάστημα για την αναμόρφωση και αναδιάταξη του τοπίου της ακτοπλοΐας στη χώρα μας ανακοίνωσε τη Δευτέρα από τα Χανιά ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Θοδωρής Δρίτσας.

Η δήλωση αυτή έγινε από το βήμα της ημερίδας για τη ναυτιλία που πραγματοποιήθηκε στο συνεδριακό κέντρο της ΑΝΕΚ, όπου επεσήμανε ότι στο διάλογο θα συμμετέχουν εκπρόσωποι των ναυτιλιακών εταιρειών, η τοπική αυτοδιοίκηση, εκπρόσωποι των νησιωτικών περιοχών και όλοι όσοι εμπλέκονται σε θέματα που αφορούν την ακτοπλοϊκή σύνδεση.

Ο κ. Δρίτσας έκανε λόγο για αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου και για επανασχεδιασμό του ακτοπλοϊκού χάρτη της χώρας. Βασική σκέψη της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου είναι να βρεθούν λύσεις, ώστε να μην εξυπηρετούνται μόνο -που σε μεγάλο βαθμό εξυπηρετούνται ικανοποιητικότατα- τα μεγάλα νησιά, αλλά να εξυπηρετούνται και τα μικρά νησιά».

Σχεδιασμός και μεταφορικό ισοδύναμο

Στο πλαίσιο αυτής της λογικής, υπάρχουν -όπως είπε- διάφορες κατευθύνσεις. «Πιθανότατα οι κεντρικές γραμμές και οι ακτινωτές, πιθανότατα άλλες λύσεις, αλλά αυτά θα αποτελέσουν αντικείμενο του διαλόγου», σημείωσε. Η παραπάνω ιδέα έχει ακουστεί κατ’ επανάληψη την τελευταία δεκαετία από πολλούς φορείς της ναυτιλίας, όπως είναι το Ναυτικό Επιμελητήριο Ελλάδας, ο ΣΕΕΝ κ.λπ.

Ωστόσο, η υλοποίηση του σχεδιασμού αυτού απαιτεί την πραγματοποίηση μεγάλων επενδύσεων για τοπικές γραμμές, οι οποίες πιθανότατα θα είναι ζημιογόνες, με συνέπεια το κόστος εξυπηρέτησής τους να βαρύνει εκτός από τους επιβάτες και το κράτος.

Παράλληλα, ο υπουργός είπε πως για το Υπουργείο Ναυτιλίας είναι σημαντικό ζήτημα η μείωση των τιμών των εισιτηρίων και η αναζήτηση λύσεων στο πεδίο του μεταφορικού ισοδύναμου, ώστε «και οι ακτοπλοϊκές συνδέσεις να τιμολογούνται με τέτοιο τρόπο, με στόχο ο τελικός χρήστης, οι επιβάτες, τα εμπορεύματα, οι επισκέπτες θαλασσινών περιοχών να πληρώνουν πολύ μικρότερη τιμή εισιτηρίου από ό,τι τη σημερινή.

Η εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου είναι άλλη μια ιδέα που έχει ακουστεί δεκάδες φορές και ποτέ δεν έχει εφαρμοστεί λόγω του πολύ υψηλού κόστους που θα επιφέρει στον κρατικό προϋπολογισμό. Η ρύθμιση αυτή εφαρμόζεται σε αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όμως ο αριθμός των νησιών είναι περιορισμένος και το τελικό κόστος για το κράτος είναι υποφερτό.

Προς αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου;

Προ διετίας, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ όδευε προς την κυβερνητική εξουσία, είχε υιοθετήσει τη θέση της δημιουργίας δημόσιου φορέα ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, χωρίς όμως να παρουσιάσει έναν ξεκάθαρο σχεδιασμό για το πώς θα φθάσει σε αυτόν το στόχο. Όταν έγινε κυβέρνηση, η θέση του τροποποιήθηκε και τα στελέχη του Υπουργείου Ναυτιλίας μιλούσαν για τη δημιουργία επιχειρήσεων κοινοπρακτικών σχημάτων, στα οποία θα συμμετέχουν δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς.

Οι τελευταίες πληροφορίες λένε πως στο Υπουργείο σχεδιάζουν η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου να είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Συγκεκριμένα, το μόνο που θα γίνει (αν γίνει) είναι να δοθεί η δυνατότητα στους δήμους και τις περιφέρειες της χώρας να μετέχουν σε εταιρικά σχήματα από κοινού με ακτοπλοϊκές εταιρείες προκειμένου να αναλαμβάνουν την εξυπηρέτηση άγονων γραμμών.

Η αλλαγή του ακτοπλοϊκού χάρτη με τη δημιουργία ενός πυκνού δικτύου ενδονησιωτικών συνδέσεων προς το παρόν φαίνεται ότι εγκαταλείπεται. Επιπρόσθετα, η επίκληση του διαλόγου δείχνει ότι η ηγεσία του Υπουργείου έχει στόχο να μεταφέρει τις όποιες πολιτικές αποφάσεις για αρκετούς μήνες αργότερα.