Άργησε δεκαετίες, μα έγινε με όλες τις τιμές και το σεβασμό που αρμόζει, το «μνημόσυνο» στους 111 συμπατριώτες μας που έχασαν τη ζωή τους από τους ναζί στην Εθνική Αντίσταση. Καθήλωσε το κοινό η εκδήλωση που συνδιοργάνωσε ο εκδοτικός οίκος «Αιολίδα» με το Δήμο Λέσβου και με πρωτοβουλία των Φίλων Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας, το βράδυ της Τετάρτης, στον ιστορικό τόπο εκτελέσεων στα Τσαμάκια.

Το νέο βιβλίο του Γιώργου Γαλέτσα, «Λέσβιοι στην Εθνική Αντίσταση-πορεία προς το θάνατο» ήταν η αφορμή για να συνδεθούν οι οικείοι απόγονοι των θυμάτων με τους ανθρώπους αυτούς και οι υπόλοιποι να γνωρίσουν την Ιστορία που ξέφυγε από την επίσημη κρατική αφήγηση. Γιατί, όπως είπε και ο κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης Απόστολος Κομνηνάκας, «το αβγό του φιδιού εκκολάπτεται και είναι χρέος μας να παλέψουμε ενάντια στη λήθη».

Δεν ακούστηκαν ούτε καν ψίθυροι στο κοινό λόγω της πολύ όμορφης παρουσίασης, που εκτός της σπουδαίας προβολής υλικού και ηχητικών ντοκουμέντων που επιμελήθηκε ο Αλέξανδρος Σπάθης από το Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας και απήγγειλε η Αγγελική Πολιτάκη, ιδιαίτερο τόνο έδινε η ορχήστρα του Δήμου Λέσβου υπό τη διεύθυνση του Νίκου Τσιριγώτη, ο «οικοδεσπότης» της βραδιάς Παναγιώτης Κουτσκουδής και οι ομιλητές.

«Η ορχήστρα του Δήμου Λέσβου συμμετέχει σε αυτήν την εκδήλωση, τραγουδώντας κομμάτια επίκαιρα του Μίκη Θεοδωράκη, του Χρήστου Λεοντή, του Μάνου Λοΐζου», μας είπε ο κ. Τσιριγώτης λίγο πριν από την έναρξη της παρουσίασης. «Πρόκειται για μια καταπληκτική, επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία από πλευράς συγγραφέα. Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στον Γιώργο Γαλέτσα και ανυπομονούμε να δούμε το δεύτερο τόμο του βιβλίου», πρόσθεσε.

Αμνημόνευτοι

221 αμνημόνευτοι συμπατριώτες μας, θύματα της γερμανο-ιταλο-βουλγαρικής κατοχής, που προσέφεραν στη Λέσβο. Όλες αυτές οι εκτελέσεις, όλο αυτό το θανατικό που σκόρπισαν τα φαντάσματα της κολάσεως για 70 χρόνια μένουν εν πολλοίς αμνημόνευτα.

Όμως με το βιβλίο του Γ. Γαλέτσα για καθέναν από αυτούς δημοσιοποιούνται για πρώτη φορά συγκεντρωμένα είτε δημοσιευθέντα είτε πρωτοφανέρωτα ντοκουμέντα που έχουν να κάνουν με την πορεία του καθενός προς το θάνατο, αλλά και με τη μεταχείριση που έτυχαν οι ορφανεμένες οικογένειές τους από τις μετακατοχικές κυβερνήσεις.

«Είναι φόρος μνήμης. Δεν ξέρω αν το βιβλίο θα έπρεπε να λέγεται πορεία προς το θάνατο ή πορεία προς τη δόξα», τόνισε στην εισαγωγή του ο δήμαρχος Λέσβου Σπύρος Γαληνός. «Είμαστε πάρα πολύ τυχεροί που ο Γιώργος Γαλέτσας δεν είναι συγγραφέας, ιστορικός, κάποιος που να είναι η δουλειά του αυτή, αλλά είναι ένας άνθρωπος έντιμος και καθάριος με αγάπη και σεβασμό σε ό,τι κάνει. Μια τέτοια προσέγγιση δεν θα μπορούσε να γίνει καλύτερα απ’ ό,τι από έναν άνθρωπο σαν το Γιώργο. Στο βιβλίο του δεν παρελαύνουν ονόματα, αλλά απλοί καθημερινοί άνθρωποι», ανέφερε για το συγγραφέα ο πρόεδρος της «Επικοινωνίας Αιγαίου», στην οποία ανήκουν οι εκδόσεις «Αιολίδα», Παναγιώτης Μυριτζής.

 

Οι ενέργειες του Δήμου

Ο Γιώργος Ψάνης, πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου, τόνισε τις ενέργειες του Δήμου για να τιμήσει τη μνήμη των θυμάτων της Λέσβου.

Ως ελάχιστη αναγνώριση στους ήρωες αυτούς, επεσήμανε ο κ. Ψάνης, η συνεδρίαση της 27ης Ιουνίου 2016 αποφάσισε να κηρύξει τον περιβάλλοντα χώρο στα Τσαμάκια ως μαρτυρικό τόπο Ιστορικής Μνήμης σε μαρμάρινη στήλη με τη φροντίδα του Νομικού Προσώπου Πολιτισμού.

Επίσης, κάθε τελευταίο Σάββατο του Μαΐου θα διοργανώνεται, με πρωτοβουλία του Δήμου Λέσβου, αγώνας δρόμου με αφετηρία τη βίλα Ηλιόπουλου, τότε Γκεστάπο, και τερματισμό το μνημείο των εκτελεσθέντων στα Τσαμάκια. Την πομπή αυτή ακολουθούσαν αχάραγα οι συμπατριώτες μας μελλοθάνατοι. Επίσης, στη Σουράδα και όπου αλλού υπάρχουν πινακίδες σήμανσης για τα θύματα αυτά θα προστεθεί η φράση: «Εκτελέστηκαν από τους Ναζί»