Τo «Ε» αποκαλύπτει σήμερα το σχέδιο της Κοινής Υπουργικής Απόφασης για την κατανομή των βοσκοτόπων της χώρας, το οποίο τις προηγούμενες ημέρες προκάλεσε σειρά αντιδράσεων, με πιο χαρακτηριστική αυτή του προέδρου της ΕΝ.ΠΕ. και περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κώστα Αγοραστού.

Προχθές η περιφερειάρχης Χριστιάνα Καλογήρου και ο εκπρόσωπος της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου Γιάννης Τσακίρης στην επιτροπή βοσκοτόπων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης είχαν πολύωρη συνεργασία για το θέμα αυτό.

Ο κ. Τσακίρης, μιλώντας στο «Ε», τόνισε πως για τη Λέσβο το κύριο πρόβλημα παραμένει η έλλειψη επιλέξιμων βοσκοτόπων για να ενεργοποιήσουν οι κτηνοτρόφοι τα δικαιώματα επιδότησης.

Το άρθρο 3 της ΚΥΑ προβλέπει ότι οι κτηνοτρόφοι που εκτρέφουν λιγότερες από τρεις μονάδες μεγάλων ζώων (ΜΜΖ), δηλαδή λιγότερα από 21 πρόβατα ή κατσίκες, δε μπορούν να λάβουν επιλέξιμους βοσκοτόπους και κατά συνέπεια αποκλείονται από τις επιδοτήσεις που θα δοθούν στους κτηνοτρόφους όλης της χώρας. Επίσης, επιλέξιμοι για τη λήψη επιδοτήσεων είναι οι κτηνοτρόφοι των οποίων η εκμετάλλευση εντάσσεται σε μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, όπου απαιτείται και ενισχύεται η χρήση βοσκοτόπου.

Αυτό σημαίνει ότι οι μονάδες σταβλισμένης κτηνοτροφίας αποκλείονται από τις επιδοτήσεις. Αντίθετα, εντάσσονται στις επιδοτήσεις όσοι διαθέτουν μονάδες εκτατικής εκτροφής ή βιολογικής εκτροφής βοοειδών, χοίρων, πουλερικών και λοιπών ζώων.

Χωρικές ενότητες
Στο άρθρο 4, η χώρα διαιρείται σε εννέα χωρικές ενότητες, τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου Πελάγους αποτελούν μια ενότητα, από την οποία εξαιρούνται η Κρήτη και η Εύβοια.

Με βάση την αρχή ότι η πλειοψηφία των επιλέξιμων βοσκοτόπων της χώρας είναι του δημοσίου, το Υπουργείο αποφασίζει ότι η αναλογική κατανομή των βοσκοτόπων ανά χωρική ενότητα υπολογίζεται ως το πηλίκο των ζωικών μονάδων της κάθε χωρικής ενότητας προς τις επιλέξιμες εκτάσεις.

Ή -για να το πούμε πιο απλά- η αναλογία προκύπτει από τη διαίρεση των εκτάσεων με τον αριθμό των εκτρεφόμενων ζώων.

Στη χωρική ενότητα των νήσων Αιγαίου και Ιονίου, λόγω των ξηροθερμικών συνθηκών και της χαμηλής παραγωγικότητας, η αναλογία κατανομής των βοσκοτόπων προσδιορίζεται στο 20% χαμηλότερα από το πανελλαδικό μέσο όρο.

Ταυτόχρονα, τονίζεται πως τυχόν αποθέματα βοσκοτόπων, τα οποία εντοπίζονται στη νησιωτική Ελλάδα και την Κρήτη, δε μπορούν να κατανεμηθούν σε κτηνοτρόφους που έχουν την έδρα της εκμετάλλευσής τους είτε σε άλλο νησί είτε σε χωρική ενότητα της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Δηλαδή οι κτηνοτρόφοι της Λέσβου δε μπορούν να αξιοποιήσουν επιλέξιμες εκτάσεις άλλων νησιών για να ενεργοποιήσουν τα δικαιώματα επιδότησής τους. Θυμίζουμε πως από τη Λέσβο, με βάση τα δεδομένα του 2014, λείπουν περί τις 300.000 στρέμματα επιλέξιμων προς επιδότηση βοσκοτόπων, όταν στη γειτονική Χίο υπάρχει πλεόνασμα 200.000 στρεμμάτων.

Στο ίδιο τσουβάλι
Οι παραπάνω διατάξεις δε λύνουν κανένα τοπικό πρόβλημα, δεδομένου ότι σε ποσοστό περίπου 80% οι βοσκότοποι της Λέσβου είναι ιδιωτικοί. Κι εννοείται πως κανένας κτηνοτρόφος που θα έχει πλεόνασμα βοσκοτόπων δε διανοείται να παραχωρήσει τις εκτάσεις του σε άλλο κτηνοτρόφο. Ιδιαίτερα όταν αυτό πρόκειται να γίνει χωρίς κανένα αντίτιμο.

Όμως η Κοινή Υπουργική Απόφαση αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο όλους τους βοσκοτόπους, είτε είναι ιδιωτικοί είτε δημόσιοι. Στην ουσία, εφόσον δεν αλλάξει κάτι, το σχέδιο υπουργικής απόφασης δίνει περιουσιακά δικαιώματα που προκύπτουν από τους ιδιωτικούς βοσκοτόπους σε άλλους κτηνοτρόφους που δεν έχουν επαρκείς εκτάσεις.

Είναι φανερό ότι το ζήτημα αυτό θα προκαλέσει τεράστια προβλήματα ακόμη και αλληλομηνύσεις κτηνοτρόφων μεταξύ τους. Διότι μπορεί η κατανομή των εκτάσεων να γίνει από την επιτροπή της οικείας Περιφέρειας με τη συμμετοχή του Δήμου και των εκπροσώπων των κτηνοτρόφων, όμως οι αιτήσεις επιδότησης γίνονται από κάθε παραγωγό ξεχωριστά.

Κι ό,τι αναφέρεται στις αιτήσεις δημιουργεί ευθύνη στον παραγωγό που υπογράφει και στον μελετητή που τον βοήθησε στη σύνταξη. Κανένα δικαστήριο δεν πρόκειται να αναγνωρίσει πως η κατανομή των δικαιωμάτων βόσκησης έγινε από κρατικό φορέα, όταν αυτό δε θα αποτυπώνεται στις αιτήσεις επιδότησης.

Η πυκνότητα ανά χωρική ενότητα
Σύμφωνα με τον πίνακα-παράρτημα του σχεδίου της ΚΥΑ στη Λέσβο και τα άλλα νησιά του Αιγαίου, ένα κοπάδι 100 προβάτων θα μπορεί να ενεργοποιήσει δικαιώματα επιδότησης 123,76 στρεμμάτων βοσκοτόπων, όταν στις Σέρρες και το Κιλκίς ο ίδιος αριθμός ζώων θα ενεργοποιεί 48,78 στρέμματα.

Αυτό πρακτικά σημαίνει πως για τον ίδιο αριθμό ζώων οι κτηνοτρόφοι της Λέσβου θα λαμβάνουν μεγαλύτερες επιδοτήσεις. Κι αυτό γιατί πλέον οι επιδοτήσεις δεν υπολογίζονται με βάση τον αριθμό των ζώων, αλλά με βάση την επιλέξιμη έκταση που αξιοποιεί κάθε κτηνοτρόφος.

Όμως, από τη στιγμή που στη Λέσβο λείπουν επιλέξιμες εκτάσεις σημαίνει ότι οι κτηνοτρόφοι θα χάσουν επιδοτήσεις.