Μετά τα τρία χρόνια λειτουργίας της Εικαστικής Ακαδημίας, πέρα από το πλούσιο έργο του, ο Φιλοτεχνικός Όμιλος Μυτιλήνης έχει να επιδείξει και πέντε σπουδαίες επιτυχίες σπουδαστών του, σε σχολές Καλών Τεχνών της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Με το διευθυντή και δάσκαλο της Εικαστικής Ακαδημίας, Δημήτρη Καλαντζάκη, βρεθήκαμε στα εγκαίνια της έκθεσης του ΦΟΜ. Η έκθεση θα διαρκέσει έως την Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου στο φουαγέ του Δημοτικού Θεάτρου Μυτιλήνης και ο ζωγράφος κ. Καλαντζάκης μιλά σήμερα στο «Ε» για τα έργα των μαθητών του, αλλά και τα σχέδια του ΦΟΜ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Καλαντζάκης είναι μέλος του Εικαστικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. Το πλούσιο βιογραφικό του -πραγματικά εντυπωσιακό- αποδεικνύει ότι έχει ασχοληθεί με τα εικαστικά στο χώρο της διαφήμισης, αλλά και ως σύμβουλος, έχει εργαστεί στο χώρο των εκδόσεων («Ιδανικό Σπίτι», «Ημερησία») και συγκεκριμένα σε εικονογραφήσεις.

Έχει, ακόμη, γράψει σύγγραμμα για τον Τομέα Γραφιστικής του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, έχει συνεργαστεί με πολλές εταιρείες («Leonidas pralines», «ΠΑΕ Παναθηναϊκός», έχει εργαστεί στον τομέα της διακόσμησης εσωτερικών χώρων, από διάσημα πλοία (Blue Star Ferries) έως κεντρικά εστιατόρια, και συμμετέχει, ως και απόφοιτος της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, σε εκθέσεις από το 1994.

Πόσα έργα περιλαμβάνει η έκθεση και ποια είδη;
«Η έκθεση αποτελείται από έργα των μαθητών της Εικαστικής Ακαδημίας, που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της χρονιάς. Ένας επισκέπτης στην έκθεση θα συναντήσει έργα από το παιδικό μας τμήμα, ζωγραφικά, αλλά και κατασκευές, καθώς και εικονογραφήσεις παραμυθιών και χρήση άλλων φυσικών υλικών, όπως ζωγραφική σε πέτρες. Επίσης, αρκετά σημαντικό μέρος της έκθεσης είναι αφιερωμένο στους εφήβους που προετοιμάζονται για την εισαγωγή τους σε πανεπιστημιακές σχολές και την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Εξίσου μεγάλο κομμάτι της έκθεσης αποτελούν οι ακουαρέλες, υλικό με το οποίο καταπιάστηκαν την προηγούμενη χρονιά οι ενήλικες του εργαστηρίου, χωρίς όμως να παραλείπουμε και έργα ζωγραφισμένα με λάδια, κυρίως πάνω σε ξύλο. Φυσικά, δε θα μπορούσαν να λείπουν από την έκθεση οι σπουδές που κάνουμε όλο το χρόνο με θέμα το γυμνό, το οποίο πραγματοποιείται μία φορά την εβδομάδα με μοντέλο που καλούμε στο εργαστήριο. Τέλος, ένα μικρό μέρος της έκθεσης περιλαμβάνει εικόνες από το νέο Τμήμα Αγιογραφίας».

Από την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, δάσκαλος του ΦΟΜ. Πώς νιώθεις για τη μετάβαση και τη ζωή σου στη Μυτιλήνη;
«Η ιδιότητα του καλλιτέχνη-δημιουργού παραμένει και η σημαντικότερη. Η διδασκαλία εικαστικών τεχνών έρχεται να καλύψει και να συμπληρώσει την ανάγκη μου για επαφή με τους νέους καλλιτέχνες, αλλά και τη μεταβίβαση των γνώσεων που απέκτησα κι εγώ ως φοιτητής στη Σχολή Καλών Τεχνών, σε εκείνους. Εργάζομαι ως καλλιτέχνης πολλά χρόνια και έχω στο ενεργητικό μου, εκτός από πολλές εκθέσεις στην Ελλάδα, αγιογραφήσεις ιερών ναών, διακοσμήσεις πλοίων και εσωτερικών χώρων, αλλά και ενασχόληση με τις γραφικές τέχνες, αφού υπήρξα art director σε γνωστά περιοδικά.

Το φάσμα των γνώσεων και των εμπειριών μου είναι μεγάλο και μου αρέσει να μεταδίδω με τη σειρά μου ό,τι μπορώ, σε ανθρώπους που ασχολούνται σοβαρά με τα εικαστικά. Άλλωστε, και η δική μου επαφή με τους δασκάλους μου, Τέτση, Μυταρά και Εξαρχόπουλο, ήταν εξίσου αποδοτική.

Η επιλογή μου να ζω και να εργάζομαι στη Μυτιλήνη έχει να κάνει με τη φυσική ομορφιά του νησιού, αλλά και την ποιότητα ζωής που μπορεί να έχει κάποιος εκτός μεγαλουπόλεων.

Πολύ σημαντικό, επίσης, είναι το γεγονός ότι εργάζομαι σε ένα χώρο με σπουδαία ιστορία στα πολιτιστικά δρώμενα του νησιού και έχω τη στήριξη του προέδρου, κ. Περικλή Μαυρογιάννη, καθώς και του συμβουλίου τού ΦΟΜ, το οποίο αποτελείται από καλλιεργημένους ανθρώπους, που θέλουν να προσφέρουν στον τόπο τους».

Για την Εικαστική Ακαδημία

Στα τρία χρόνια λειτουργίας της, η Εικαστική Ακαδημία τι έχει επιδείξει;
«Η Εικαστική Ακαδημία έχει δώσει στέγη σε ανθρώπους που έχουν αναζητήσεις και καλλιτεχνικές ανησυχίες. Η ενασχόληση με τα εικαστικά, στο χώρο μας, φεύγει από τα όρια του ερασιτεχνισμού. Ως δάσκαλος προσπαθώ να αφουγκραστώ τις ανάγκες του καθενός και να καλύψω τις προσωπικές αναζητήσεις του. Θέλω οι μαθητές μου φεύγοντας απ’ το εργαστήριο, να έχουν πάρει την απαραίτητη γνώση και τα εργαλεία για να μπορούν αναπτύξουν μέσα από τη δουλειά τους τη δική τους θέση και ματιά για τη ζωή και την τέχνη.

Μέσα σε αυτά τα τρία χρόνια λειτουργίας, λοιπόν, οι μαθητές έχουν δουλέψει βασικό σχέδιο, χαρακτική, λάδια, ακρυλικά, μελάνια, ακουαρέλα και πολύ πρόσφατα αγιογραφία.

Αξίζει να σημειωθεί πως κατά τη μετάβαση κάποιου από το σχέδιο στο χρώμα, πραγματοποιείται σεμινάριο όπου αναλύουμε τη θεωρία του χρώματος. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι είναι πολλοί εκείνοι που θεωρούν ότι η χρήση του χρώματος δεν απαιτεί ιδιαίτερη προσέγγιση και γνώση. Στην πραγματικότητα, το να καταπιάνεσαι με χρώματα χωρίς να γνωρίζεις τη βασική τους θεωρία, είναι σα να προσπαθείς να φτιάξεις λέξεις και προτάσεις χωρίς να γνωρίζεις το αλφάβητο.

Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που οι μαθητές μου αντιλαμβάνονται τα παραπάνω και μέσα από τα δικά τους έργα μπορεί οποιοσδήποτε να καταλάβει πόσο σημαντική είναι η δουλειά που γίνεται στο εργαστήριο.
Και βέβαια, ως επιστέγασμα αυτής της προσπάθειας, είναι οι επιτυχίες των υποψήφιων μαθητών μας που τα κατάφεραν και μπήκαν στην Καλών Τεχνών, αλλά και σε άλλες πανεπιστημιακές σχολές».

Οι απόφοιτοι

Πόσοι και ποιοι σπουδαστές της Εικαστικής Ακαδημίας έδωσαν εξετάσεις για την Α.Σ.Κ.Τ.;
«Στο διάστημα που λειτουργεί το εργαστήριο, πέντε είναι οι μαθητές που έχουν επιτύχει σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Ο Γιάννης Καλάργαλης και ο Θανάσης Τασιάς πέρασαν στην Α.Σ.Κ.Τ. Θεσσαλονίκης και Φλώρινας αντίστοιχα, ενώ η Ελένη Σάρεϊνεν μπήκε σε τμήμα Εικαστικών στη Φινλανδία. Φέτος, ο Πέτρος Πιτσιλαδής πέρασε στην Αρχιτεκτονική και η Μαρία Μπαρέκου, απόφοιτη του Πανεπιστημίου Αιγαίου, πέρασε με κατατακτήριες σε τμήμα Γραφιστικής. Τρεις υποψήφιοι δίνουν αυτό το διάστημα εξετάσεις, ενώ προετοιμάζεται και ένας μαθητής της Α΄ λυκείου, επίσης για την Α.Σ.Κ.Τ.».

Μπορεί η Εικαστική Ακαδημία τού ΦΟΜ να μετατραπεί σε μικρή σχολή Καλών Τεχνών; Ποιοι οι όροι και οι προϋποθέσεις;
«Η Εικαστική Ακαδημία μεταφορικά είναι μια μικρή σχολή Καλών Τεχνών, δεδομένου ότι το πρόγραμμά μας περιλαμβάνει, πέρα από την εκμάθηση των υλικών, των τεχνικών, αλλά και τη μελέτη καλλιτεχνών, ιστορία της τέχνης και σπουδή γυμνού μοντέλου.
Όπως τόνισε ο πρόεδρος του ΦΟΜ, Περικλής Μαυρογιάννης, το βράδυ των εγκαινίων της έκθεσής μας, η δραστηριότητα του συλλόγου με τα πολιτιστικά έχει βαθιά ιστορία. Ανέκαθεν ο σύλλογος προωθούσε τα εικαστικά με σημαντικούς δασκάλους. Το όραμα του προέδρου για ένα εργαστήριο που θα λειτουργεί σε ένα ανώτερο επίπεδο, βρήκε με τη δική μου συμβολή τον τρόπο να υλοποιηθεί. Όπως εξήγησα και προηγουμένως, η διδασκαλία των εικαστικών στο εργαστήριο έχει ακαδημαϊκό χαρακτήρα και οι βλέψεις μας είναι όσοι ενδιαφέρονται πραγματικά για την τέχνη, να μπορούν μέσα από το έργο μας να έχουν τη δυνατότητα να εγγραφούν ως νέοι καλλιτέχνες στο Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος, πιστοποιώντας την καλλιτεχνική τους ιδιότητα. Αυτό έρχεται ως αποτέλεσμα όχι μόνο της διδασκαλίας, αλλά κυρίως της προσωπικής εξέλιξης του κάθε μαθητή.
Γι’ αυτόν το σκοπό, στο πλαίσιο του προγράμματος του εργαστηρίου, προβλέπονται και σεμινάρια από καταξιωμένους καλλιτέχνες που θα φιλοξενήσουμε ως πολιτιστικός φορέας».

Μπορούν να ασχοληθούν όλοι με τη ζωγραφική; Και σε μια εποχή που τίποτα δεν εξασφαλίζει επαγγελματική αποκατάσταση, πόσο «λογική» έχει να ασχολείται κανείς με την Τέχνη;
«Κατ’ αρχάς, η ίδια η υπόσταση του εργαστηρίου είναι οι μαθητές, αλλά και οι διδάσκοντές του, που κοινό τους στοιχείο είναι η αγάπη για την Τέχνη. Μέλος του εργαστηρίου είναι κάθε μαθητής, που τον έφερε σε αυτό η αναζήτηση της γνώσης των εικαστικών και η ανάγκη να εκφραστεί.

Επομένως, όλοι μπορούν να ασχοληθούν με τη ζωγραφική, αρκεί να το θέλουν πραγματικά. Σα δάσκαλος, υποστηρίζω πως μόνο η θέληση του καθενός είναι το κυρίαρχο συστατικό που θα τον εξελίξει και θα τον πάει μπροστά. Δεν είναι απαραίτητη η φυσική κλίση, ούτε προσδιορίζεται από αυτή. Πρωταρχικό ζήτημα για εμάς, στην Εικαστική Ακαδημία, είναι να μάθουμε να “βλέπουμε”, να ενισχύουμε την παρατήρηση και μέσα από αυτήν, την οξυδέρκεια. Η ζωγραφική είναι πρωτίστως μια εγκεφαλική, μια “νοητική” ενέργεια, όχι χειρωνακτική. Η τέχνη είναι η ανάγκη του ανθρώπου να υπερβεί τη φύση του. Η ανάγκη του να εναντιωθεί στο χρόνο και την καθημερινότητα.

Τα υλικά και οι τεχνικές είναι μόνο τα μέσα, τα οποία μπορεί κάποιος να τα μάθει από έναν καλό δάσκαλο. Αυτό που διαφοροποιεί τον καθένα στο τέλος, είναι ο τρόπος με τον οποίο βλέπει το περιβάλλον και τη ζωή και τα αναπαράγει.

Με ρωτάς αν έχει “λογική” να ασχοληθεί κανείς με την Τέχνη. Σε ρωτάω εγώ όμως τώρα, πόση “λογική” έχει να περιμένουμε σήμερα επαγγελματική αποκατάσταση; Το πρόβλημα της επαγγελματικής αποκατάστασης των νέων καλλιτεχνών δε διαφέρει σε τίποτα με το πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει ένας οποιοσδήποτε άλλος νέος που ασχολείται με κάτι εντελώς διαφορετικό από την τέχνη.

Αν θες τη γνώμη μου, ένας νέος καλλιτέχνης έχει πολύ καλύτερες προοπτικές σε σχέση με ένα νέο με συγκεκριμένη επαγγελματική ταυτότητα. Οι σπουδές στην τέχνη μπορούν να ανοίξουν πολλά και διαφορετικά παράθυρα και πάντα ενθαρρύνω τους νέους να ασχοληθούν με αυτή. Η συχνή μου επαφή με εργαστήρια στην Αθήνα το επιβεβαιώνει».