Με αποστάσεις από το στείρο αντιπολιτευτικό λόγο και προτάσσοντας ως δυνατό χαρτί το ολοκληρωμένο σχέδιο διοίκησης του Δήμου Λέσβου, ο υποψήφιος δήμαρχος Νίκος Κουρτζής παραχωρεί μία άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη στο «Ε».Ο επικεφαλής της «Πρωτοβουλίας Ενεργών Πολιτών Λέσβου» δε διστάζει να στηλιτεύσει κατεστημένες νοοτροπίες, να χαρακτηρίσει «οπαδική» την κομματική αντιπαράθεση και να διαχωρίσει τη θέση της «Πρωτοβουλίας» από στερεότυπα που καλλιεργούν πόλωση και διχασμό, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει.Αναφορικά με τη διοίκηση του Δήμου, το σχέδιο που προτάσσει αφορά στην ουσία ένα άτυπο σπάσιμο του καλλικράτειου Δήμου με τον ορισμό τεσσάρων ισχυρών γεωγραφικών αντιδημάρχων. 

Κύριε Κουρτζή, αυτό που τονίζετε με κάθε ευκαιρία, είναι πως η «Πρωτοβουλία Ενεργών Πολιτών Λέσβου» είναι ανεξάρτητη από κόμματα. Αυτό πώς μεταφράζεται στη λειτουργία της παράταξής σας, αλλά και στην πρότασή σας για τη διοίκηση του Δήμου;

«Εμείς προτείνουμε ένα ευέλικτο μοντέλο αυτο-διοίκησης μακριά από κομματικές κηδεμονίες, δογματισμούς και εξαρτήσεις. Η έμφαση είναι στη συμμετοχή του πολίτη, στην αποκέντρωση, στην ενδυνάμωση της επιχειρηματικότητας, στην ποιότητα και στην τοπικότητα, στις εναλλακτικές μορφές τουρισμού, στο περιβάλλον, στις νέες τεχνολογίες και στην ορθή αξιοποίηση των φυσικών και πολιτισμικών μας πόρων.

Για να πάμε μπροστά, πρέπει να πατήσουμε στα πόδια μας και όχι να παπαγαλίζουμε την κομματική ρητορική που μας επιβάλλεται. Τόσα χρόνια παρακολουθούμε τους αυτοδιοικητικούς συνδυασμούς να μην έχουν δικό τους σχέδιο και όραμα και να βασίζονται σε κομματικές θέσεις, γενικολογίες και λαϊκίστικες υποσχέσεις. Πρέπει να δώσουμε ένα τέλος σε αυτές τις παλιές και αποτυχημένες, για τον τόπο, πολιτικές». 

Ανεξάρτητος από κόμματα μπορεί να είναι κάποιος. Πολιτικά όμως, όλοι, ας προσδιοριζόμαστε σε κάποιο χώρο. Πώς λοιπόν θα προσδιορίζατε πολιτικά την «Πρωτοβουλία Ενεργών Πολιτών Λέσβου» ;

«Έννοιες όπως “δεξιός” και “αριστερός” είναι, σε μεγάλο βαθμό, κατασκευασμένες έτσι ώστε να εξυπηρετούν τα συμφέροντα του σύγχρονου πολιτικοοικονομικού κατεστημένου.

Ειδικά δε στην Ελλάδα, που η πολιτική εκφράζεται και ασκείται με νοοτροπία οπαδική. Εμείς συνδυάζουμε χαρακτηριστικά που αποδίδονται και στις δύο προσεγγίσεις, οπότε δεν μπορούμε, ούτε θέλουμε, να καταταγούμε σε μια από αυτές.

Αμφισβητούμε τα διλήμματα και τα στερεότυπα που καλλιεργούν πόλωση και διχασμό. Οι πολίτες πρέπει να σκέφτονται ελεύθερα και συγκροτημένα και να μην αφήνουν διαφόρους μηχανισμούς να ελέγχουν τη σκέψη και τη δράση τους. Αυτό είναι βεβαίως, πάνω απ’ όλα, θέμα παιδείας…» 

Χωρίς λεφτά;

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της αυτοδιοίκησης είναι οι διαρκώς μειούμενοι πόροι από το κράτος. Κυρίως η ΣΑΤΑ τα τελευταία χρόνια έχει περικοπεί δραματικά. Ποια είναι η δική σας πρόταση για την οικονομική διαχείριση του Δήμου;

«Είναι γεγονός ότι κάθε δήμος υποχρεούται πλέον να κινείται σε πολύ στενά οικονομικά πλαίσια. Αυτό όμως αποτελεί ταυτόχρονα και μια πρόκληση για όσο το δυνατόν καλύτερη οικονομική διαχείριση, κάτι που ελάχιστα απασχολούσε τις δημοτικές αρχές στο παρελθόν. Κατ’ αρχήν πρέπει να εντοπιστούν και να εξοντωθούν αποφασιστικά οι πηγές σπατάλης και να αξιοποιηθεί κάθε πιθανή πηγή εσόδων.

Όλα αυτά, στο πλαίσιο μιας δίκαιης κοινωνικής πολιτικής. Μερικές προτάσεις μας, όπως τις ανακοινώσαμε και στη συνέντευξη Τύπου, είναι η καταγραφή και συστηματική είσπραξη όλων των εσόδων του Δήμου, η αναπροσαρμογή των ενοικίων που ο Δήμος εισπράττει, ο εξορθολογισμός των δημοτικών τελών και η ορθή διαχείριση των κληροδοτημάτων. Εξετάζουμε συνεχώς νέους τρόπους για την αξιοποίηση της δημοτικής περιουσίας και την αύξηση των εσόδων του Δήμου».

Η θέση της «Πρωτοβουλίας» σχετικά με το σπάσιμο του Δήμου Λέσβου ποια είναι;

«Οι πρόσφατες εξελίξεις έδειξαν ότι η διαίρεση ή όχι του Δήμου Λέσβου επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από παράγοντες πέρα από τον έλεγχο των πολιτών του και της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Από τη στιγμή που η κυβέρνηση αποφάσισε ο Δήμος Λέσβου να παραμείνει αδιαίρετος για τουλάχιστον μια πενταετία ακόμα, η νέα δημοτική αρχή οφείλει να αφοσιωθεί στο να κάνει τον ενιαίο Δήμο όσο το δυνατόν λειτουργικότερο, για όλους τους δημότες.

Με την προηγούμενη εφαρμογή του “Καλλικράτη”, συχνά υπήρχε επικάλυψη αρμοδιοτήτων και το πλαίσιο λειτουργίας των διαφορετικών υπηρεσιών δεν ήταν ξεκάθαρο. Εμείς προτείνουμε διαίρεση του νησιού σε τέσσερις γεωγραφικές “περιοχές”, με δημιουργία αντίστοιχων γεωγραφικών αντιδημαρχιών.

Οι αντιδήμαρχοι αυτοί θα προέρχονται από τις περιοχές ευθύνης τους και θα έχουν πλήρη ευθύνη διαχείρισης των τοπικών ζητημάτων.

Συγκεκριμένα θα έχουν τις εξής ξεκάθαρες αρμοδιότητες: καθαριότητα, διαχείριση δημοσίων χώρων, ύδρευση και αποχέτευση, χωροταξία, πολιτική για τα αδέσποτα, διαχείριση οικοσυστημάτων και κυκλοφοριακό. Θα υποστηρίζονται από την Αντιδημαρχία Τεχνικών Έργων και τη ΔΕΑΥΛ.

Επιπλέον προτάσεις μας είναι οι εξής: α) άσκηση των καθηκόντων από έδρες πρώην δήμων, β) κατάρτιση ξεχωριστών σχεδίων προϋπολογισμού ανά γεωγραφική ενότητα (άρθρο 86 του «Κ»), γ) ανάθεση καθηκόντων σε τοπικά συμβούλια (άρθρο 85 και 84), δ) ενδυνάμωση των ΚΕΠ, ε) ισοκατανομή υπαλλήλων στις γεωγραφικές ενότητες, στ) ολοκληρωμένη μηχανογράφηση και ζ) μεταφορά κάποιων τμημάτων υπηρεσιών.

Ο “Καλλικράτης” έχει αποτελέσει κατά κόρον πεδίο λαϊκισμού και αόριστων υποσχέσεων χωρίς αντίκρισμα. Είναι στο χέρι μας, όλων των σκεπτόμενων πολιτών, να μην υποκύψουμε για άλλη μια φορά σε όμορφα, κενά λόγια».

Περί καθαριότητας

Για το ζήτημα της καθαριότητας, το δεδομένο είναι πως ο Δήμος δεν έχει μόνιμο προσωπικό στη συγκεκριμένη υπηρεσία. Το κενό καλύπτεται με συμβασιούχους από διάφορα προγράμματα του ΕΣΠΑ, με τους γνωστούς όρους εργασίας. Ποια λύση προτείνετε για το ζήτημα;

«Απ’ όσο γνωρίζουμε, η περαιτέρω πρόσληψη μόνιμου προσωπικού είναι εξαιρετικά δύσκολη, αν όχι αδύνατη. Δε θα λαϊκίσουμε μοιράζοντας ευχάριστες υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα. Οι ενέργειες που μπορούν να γίνουν και που προτείνουμε στο αναλυτικό μας πρόγραμμα, είναι: 

α) Να ξεπεραστούν προβλήματα γραφειοκρατίας που αφορούν στην πρόσληψη συμβασιούχων (με έγκαιρο προγραμματισμό, αλλά και με διαβούλευση με το Υπουργείο).

β) Να γίνει μια ανακατανομή και ορθή διαχείριση των δημοτικών τελών ανά δημοτική κοινότητα, σε συνδυασμό με έναν εξορθολογισμό των εξόδων του Δήμου που αφορούν τις ανταποδοτικές υπηρεσίες προς τους πολίτες (π.χ. εξοικονόμηση ενέργειας).

γ) Εκστρατείες ενημέρωσης των πολιτών μέσω Μ.Μ.Ε. και, όπου υπάρχει ανάγκη, εφαρμογή της πολιτικής “ο ρυπαίνων πληρώνει”.

Η γενικότερη λύση είναι η δρομολόγηση ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων, κάτι που θα μειώσει σημαντικά τον όγκο των απορριμμάτων που καταλήγουν στο ΧΥΤΑ και συνεπώς την απαιτούμενη εργασία για την αποκομιδής τους. Μια τέτοια διαχείριση περιλαμβάνει διεύρυνση ανακύκλωσης σε όλο το νησί, ανάπτυξη υποδομών κομποστοποίησης (έχει ήδη εγκριθεί η μελέτη) και διάθεση αδρανών υλικών. Απαιτούνται όμως άνθρωποι που θα έχουν τις αντίστοιχες περιβαλλοντικές γνώσεις και θα θέσουν τις σωστές προτεραιότητες. Οι λύσεις μας είναι πρακτικές, μεθοδικές και εφαρμόσιμες».

Αλλά και για την ανεργία

Μείζον ζήτημα για το νησί αποτελεί η ανεργία. Πώς θα μπορούσε ο Δήμος να συμβάλει στο να αυξηθούν οι θέσεις εργασίας στο νησί;

«Για εμάς αποστολή της δημοτικής αρχής δεν είναι να δρα ως επιχειρηματίας, προσφέροντας θέσεις εργασίας, αλλά να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ουσιαστική, ποιοτική ανάπτυξη και “άνοιγμα” της τοπικής αγοράς εργασίας. Ο πολίτης δεν μπορεί να συνεχίσει να ζει στην αγκαλιά του δημοσίου τομέα. Κάποτε πρέπει να πατήσουμε στα πόδια μας… και να δημιουργήσουμε. Αυτή την αλήθεια πρέπει να την πούμε προς τα έξω και να μη “χαϊδεύουμε αυτιά”, όπως κάνουν οι σύγχρονοι πολιτικοί.

Μέσω του προγράμματος ανάπτυξής μας, προτείνουμε συγκεκριμένους τρόπους ενδυνάμωσης της αγροτικής παραγωγής και της τοπικής επιχειρηματικότητας και έχουμε συγκεκριμένες προτάσεις σε θέματα τουρισμού και διαχείρισης ενέργειας. Αυτά όλα θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της τοπικής αγοράς εργασίας, μέσω της υγιούς και ποιοτικής επιχειρηματικότητας. Θα ωθήσουμε τον πολίτη προς τη σωστή κατεύθυνση με συντονισμένες ενέργειες και θα βοηθήσουμε παρέχοντας κίνητρα ως δημοτική αρχή και όχι υποσχέσεις. Ωστόσο, “τα αγαθά κόποις κτώνται”». 

Τουριστικά παρατηρείται αύξηση των επισκεπτών στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Η Λέσβος όμως δεν επωφελείται ιδιαίτερα. Τι πιστεύετε ότι φταίει και πώς μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση στο συγκεκριμένο τομέα;

«Κατ’ αρχάς απαιτείται μια ενοποιημένη στρατηγική “branding” και όχι αποσπασματικές προσπάθειες δίχως οργανωμένο σχέδιο. Είναι πολύ σημαντική η σύνδεση ποιότητας και τοπικότητας, η αξιοποίηση των πρώτων μας υλών και το σωστό μάρκετινγκ.

Αυτά σήμερα δεν υπάρχουν στον απαιτούμενο βαθμό. Πρέπει να προωθήσουμε συστηματικά τον οικοτουρισμό, το γεωτουρισμό και το θρησκευτικό τουρισμό και να απομακρυνθούμε από το “all inclusive” μοντέλο, όπου ο επισκέπτης έρχεται σε ελάχιστη επαφή με τον τόπο και τις ομορφιές του.

Παράλληλα, να αρχίσουμε να αναπτύσσουμε τον αγροτοτουρισμό, τον ιαματικό τουρισμό και το γαστρονομικό, όπου έχουμε τις προϋποθέσεις, αλλά όχι ακόμα τις κατάλληλες υποδομές και την οργάνωση.

Συνεπώς, απαιτείται παροχή ολοκληρωμένης ενημέρωσης (γραφεία τουρισμού και έντυπο υλικό) και ευαισθητοποίηση του κοινού για τη συλλογική προσπάθεια αναβάθμισης της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Στο πρόγραμμά μας αναφέρουμε αναλυτικά συγκεκριμένους τρόπους για να τα πετύχουμε αυτά».

Για το θέμα της αγροτικής οδοποιίας, ποιες παραλήψεις καταλογίζετε στην τωρινή δημοτική αρχή; Τι θα μπορούσε να γίνει για το συγκεκριμένο ζήτημα;

«Η τωρινή δημοτική αρχή ανέλαβε αρχές τού 2011. Ωστόσο μόλις πριν επτά μήνες (τέλη Αυγούστου) δημιουργήθηκε ξεχωριστή Αντιδημαρχία Έργων, Αυτεπιστασίας - Αγροτικής Οδοποιίας. Πρέπει λοιπόν να υπάρχει έγκαιρος προγραμματισμός των δαπανών, να ανατίθενται τα απαραίτητα καθήκοντα εξ αρχής και να γίνεται εγκαίρως η εκπόνηση μελετών για τη συντήρηση του αγροτικού δικτύου, με την καθοδήγηση των τοπικών και δημοτικών συμβουλίων που γνωρίζουν τα προβλήματα. Επίσης, πρέπει να υπάρχει ανάλογη μέριμνα για κάθε δημοτική κοινότητα. Εμείς προβλέπουμε αντιδήμαρχο Τεχνικής Υπηρεσίας που θα έχει την ευθύνη του ανάλογου προγραμματισμού».

Και για την προκυμαία

Για το θέμα που έχει δημιουργηθεί με τα τραπεζοκαθίσματα και την κατάληψη των πεζοδρομίων στην προκυμαία, ποια λύση προτείνετε;

«Να εφαρμοστεί ο νόμος. Είμαστε απόλυτοι σε αυτό. Οι δημόσιοι χώροι να επιστρέψουν στους πολίτες και να αποδίδεται το ανάλογο ενοίκιο στο Δήμο για όσο χώρο οριστεί προς ενοικίαση.

Να εξετασθεί η αφαίρεση των μεγάλων στεγάστρων και μεταλλικών κατασκευών των καφετεριών και η αντικατάστασή τους με πολύ μικρότερα ή με πτυσσόμενες τέντες. Προτείνουμε να γίνει μια αρχιτεκτονική μελέτη ανάπλασης όλης της προκυμαίας, που είναι χώρος ευθύνης του Λιμενικού Ταμείου. Δίνουμε μεγάλη βάση τόσο στο θέμα της αισθητικής ανάδειξης, όσο και στο θέμα της νόμιμης αξιοποίησης των χώρων.

Πέρα από την προκυμαία, υπάρχουν και άλλοι δημόσιοι χώροι που έχουν καταπατηθεί από επιχειρηματίες, δίχως να αποδίδεται το ανάλογο αντίτιμο στο Δήμο. Αυτά είναι έσοδα που χάνονται… σε βάρος των πολιτών».